Author

My Duong

Một cô gái luôn nỗ lực để bản thân trở nên ưu tú hơn mỗi ngày. Mong muốn sống cuộc đời tự tại như một cánh chim trời.

My chia sẻ về chân dung khách hàng tại đại học quốc tế IU
Viết chuyên môn

Chân dung Khách hàng (Personas) là gì?

by My Duong

Chân dung khách hàng (Personas) và 6 bước để bạn thiết kế chân dung khách hàng cho hoạt động marketing của bạn.

Tuần rồi tôi có buổi nói chuyện cùng sinh viên Đại học Quốc tế (IU) về chủ đề Passport to Insight. Trong đó có một câu hỏi: “Theo anh chị, để tạo ra một chiến dịch Marketing thành công, cần có những yếu tố quan trọng nào?”. Chắc chắn câu trả lời sẽ rất nhiều ý, tuy nhiên nếu để chọn một ý cho sinh viên ghi nhớ, tôi chắc chắn sẽ chọn “Nhắm đúng đối tượng khách hàng mục tiêu”.

Đơn giản vì một chiến dịch marketing bạn làm bài bản, chỉn chu đến đâu nhưng sai tệp đối tượng khách hàng mục tiêu thì người ta biết đó, nhưng không ai mua hàng của bạn cả. Marketing, cuối cùng là để bán được hàng, tạo ra doanh số và mang về lợi nhuận cho công ty.

Đối tượng khách hàng mục tiêu là gì?

Khách hàng mục tiêu chính là nhóm đối tượng mà doanh nghiệp hướng đến, sẵn sàng tập trung nhân lực, tài lực và thời gian để phục vụ. Họ là những người có chung đặc điểm, sở thích, mong muốn khi sử dụng sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp.

Khách hàng mục tiêu tại Workshop với sinh viên Đại học Quốc tế IU
Tôi chia sẻ về Khách hàng mục tiêu tại Workshop với sinh viên Đại học Quốc tế IU

Chân dung khách hàng là gì?

Bản thiết kế chân dung khách hàng đầu tiên đã được tạo ra từ nhiều thập kỷ trước. Mặc dù theo thời gian đã có những cập nhật đáng kể, bao gồm nhiều thông tin hơn nhưng định nghĩa vẫn giữ nguyên: Chân dung khách hàng là đại diện cho nhóm khách hàng mà bạn hướng đến – nó cung cấp cái nhìn tổng quát những điểm đau (pain points), nhu cầu ( need), quan điểm của khách hàng và thách thức trong bối cảnh cuộc sống của họ. Doanh nghiệp có thể có nhiều hơn một chân dung khách hàng.

Tại sao bạn nên đầu tư vào việc tạo chân dung khách hàng?

Làm thế nào thương hiệu của bạn có thể tiếp thị một giải pháp mà không hiểu cách nó giải quyết vấn đề cho khách hàng mục tiêu của bạn? Đó có phải là vấn đề mà khách hàng của bạn đang quan tâm hay không?

Tạo chân dung khách hàng sẽ có tác động tích cực đến doanh nghiệp của bạn, cả bên trong lẫn bên ngoài. Chân dung khách hàng sẽ mang đến cho bộ phận Marketing sự tự tin trong việc đưa ra quyết định vì mọi người sẽ hiểu rõ về điểm đau của khách hàng. Hiểu rõ khách hàng của bạn cũng cho phép bạn định vị giải pháp của mình hiệu quả hơn và thực sự xây dựng mối quan hệ phù hợp với họ.

Hơn nữa, khách hàng nghiên cứu, tìm kiếm quan điểm bên ngoài và xác định giá trị thương hiệu của bạn mà không cần liên hệ trực tiếp với bạn. Điều đó có nghĩa là bạn cần thực sự hiểu khách hàng của mình trước khi tạo bất kỳ nội dung tiếp thị nào, bởi vì nội dung của bạn có thể là trải nghiệm đầu tiên và là yếu tố quyết định người mua tiềm năng có ở lại với thương hiệu của bạn hay không. Điều này có liên quan đến khái niệm zero moment of the truth trong kỉ nguyên internet marketing.

Làm thế nào để bạn xây chân dung khách hàng?

Cách tốt nhất để bắt đầu là chia nó thành 4 bước khác nhau:

Bước 1: Khách hàng lý tưởng của bạn trông như thế nào?

Bước 2: Điều gì sẽ khiến họ mua những gì bạn đang bán?

Bước 3: Quy trình mua hàng của họ như thế nào?

Bước 4: Làm thế nào bạn có thể hiện diện trước họ?

phát hoạ chân dung đối tượng khách hàng mục tiêu
Những mục cần có khi phát hoạ chân dung đối tượng khách hàng mục tiêu

6 bước cơ bản để bắt đầu Chân dung khách hàng của bạn

Bước 1: Xác định Chân dung khách hàng

Để giúp khách hàng mục tiêu giải quyết vấn đề của họ và giới thiệu thương hiệu của bạn như một giải pháp chiến thắng, bạn cần nói chuyện với đối tượng cụ thể của mình — có nghĩa là chân dung khách hàng của bạn phải càng chi tiết càng tốt. Ví dụ: giả sử sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn hướng đến các luật sư. Bạn có thể không tiếp thị cho tất cả các luật sư, phải không? Trên thực tế, đó là một nhóm nhỏ hơn — ví dụ, các luật sư phục vụ cho những công ty lớn ở khu vực thành phố Hồ Chí Minh – nơi quy tụ nhiều doanh nghiệp thương mại nhất cả nước .

Bước 2: Xác định cơ hội nghiên cứu

Nguồn thông tin tốt nhất về khách hàng của bạn là từ chính họ. Bạn cần nói chuyện với khách hàng một cách thường xuyên. Bạn cũng có thể học được nhiều điều từ các nguồn thứ cấp (secondary data), nhưng nghiên cứu này được kết hợp tốt nhất với thông tin chi tiết trực tiếp từ khách hàng của bạn.

Tạo một danh sách tất cả các con đường nghiên cứu có sẵn cho doanh nghiệp bạn đang làm việc. Điều này nên bao gồm:

  • Phỏng vấn khách hàng (bắt đầu với ít nhất 10 người)
  • Khảo sát, cho phép bạn tiếp cận nhóm khách hàng rộng hơn
  • Phản hồi của khách hàng được cung cấp bởi đội ngũ bán hàng của bạn
  • Dữ liệu phân tích trang web và mạng xã hội, có thể giúp bạn hiểu nhân khẩu học của đối tượng và nội dung nào họ quan tâm nhất
  • Các nhóm xã hội nơi khách hàng của bạn dành thời gian
  • Xem xét các trang web, các facebook group nơi bạn có thể tìm hiểu xem khách hàng đang nói gì về sản phẩm của bạn và của đối thủ cạnh tranh

Bước 3: Chuẩn bị câu hỏi phát thảo chân dung khách hàng

Phần khó nhất của quy trình là xác định câu hỏi nào cần hỏi, chủ đề nào cần nghiên cứu và thông tin chuyên sâu nào sẽ có giá trị nhất đối với thương hiệu của bạn.

Dưới đây là một số chủ đề để giúp bạn bắt đầu:

  • Nhân khẩu học cơ bản
  • Một ngày trong cuộc sống của khách hàng
  • Điểm đau của họ
  • Nhận thức của họ về các giải pháp
  • Nơi họ tìm kiếm sự giúp đỡ
  • Tính cấp thiết của vấn đề
  • Quan điểm của họ về giải pháp thương hiệu của bạn
  • Cách họ đánh giá các giải pháp
  • Điều gì ảnh hưởng đến việc ra quyết định của họ
  • Những thách thức hoặc rào cản cản trở việc ra quyết định.
chân dung khách hàng hoàn chỉnh cần đầu tư nghiên cứu kĩ
Để tạo ra được một chân dung khách hàng hoàn chỉnh, bạn cần dành thời gian nghiên cứu, thu thập kĩ càng

Bước 4: Thu thập nghiên cứu chân dung khách hàng mục tiêu

Trước khi bạn bắt đầu thu thập thông tin, hãy xác định cách bạn sẽ thu thập và lưu trữ thông tin đó. Điều này có thể cơ bản như một bảng tính hoặc tài liệu Word.

Dưới đây là một vài lời khuyên:

  • Gặp gỡ khách hàng có thể tốn nhiều thời gian vì các cuộc phỏng vấn thường kéo dài 30–45 phút mỗi cuộc. Tốt nhất là thực hiện những điều này qua trò chuyện video vì video cho phép tính năng động trực tiếp đó và bạn có thể ghi lại các cuộc trò chuyện của mình để xem lại khi viết cá tính của mình.
  • Khảo sát có thể được thực hiện thông qua nhiều công cụ miễn phí.
  • Nếu bạn tìm thấy thông tin thú vị trên một trang web đánh giá hoặc kênh truyền thông xã hội, hãy chụp ảnh màn hình và ghi lại lý do tại sao bạn cảm thấy thông tin này quan trọng. Thu thập tất cả các ảnh chụp màn hình này trong một tài liệu. Hoặc, thay vì chụp ảnh màn hình, hãy sử dụng công cụ cho phép bạn trích xuất dữ liệu bạn tìm thấy vào bảng tính.

Bước 5: Tạo Chân dung Khách hàng

Khi tất cả các phương án nghiên cứu đã được thực hiện, hãy bắt đầu tìm kiếm các mẫu trong nghiên cứu của bạn và bạn sẽ thấy một nhân vật xuất hiện. Nghiên cứu bạn thu thập sẽ dẫn đường, vì vậy nếu bạn không cảm thấy tự tin vào tính cách của mình, thì bạn có thể cần quay lại bước 3 và thử lại.

Hãy nghĩ về tính cách của bạn như một câu chuyện mà bạn đang kể thay cho người khác.

  • Đặt tên cho nhân vật của bạn.
  • Tóm tắt (các) điểm đau của họ bằng một câu trích dẫn.
  • Mô tả ngày của họ.
  • Hãy chi tiết và cụ thể.
  • Kết nối vấn đề của cá nhân với thương hiệu và giải pháp của bạn.
  • Mô tả quan điểm của cá nhân về các giải pháp có sẵn và những gì họ cần để xác thực quyết định có lợi cho thương hiệu của bạn.

Bước 6: Chia sẻ nội bộ

Chân dung khách hàng nên truyền cảm hứng cho toàn bộ nhóm, không chỉ nhóm tiếp thị. Mọi người trong tổ chức nên có hiểu biết chi tiết về người mà họ đang giúp đỡ và sự tự tin để đưa ra quyết định vì lợi ích tốt nhất cho khách hàng của bạn. Loại tự tin này là vô giá, bởi vì nó có nghĩa là toàn bộ nhóm của bạn ở trên có cùng suy nghĩ và hiểu chi tiết nhu cầu của khách hàng chính của bạn.

Trên đây là những nội dung cơ bản về chân dung đối tượng khách hàng mục tiêu, để hiểu tường tận về họ, không cách nào khác ngoài việc bạn bắt tay vào làm những dự án thực tế.

Be Gentle,

Loves.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Viết kết nối

Người làm content writing có lợi thế vượt mặt ChatGPT?!

by My Duong

Giống như viết lách, sự thấu cảm chẳng phải là một loại tài năng thiên bẩm, content writing có thể rèn luyện phẩm chất này mỗi ngày.

Hôm trước mình đọc được tin này trên Advertising Vietnam đại ý: ChatGPT đã trúng tuyển ở mức L3 cho vị trí kỹ sư phần mềm”. Tại Google, L3 là vị trí Software Engineer, có mức lương trung bình 183.000 USD một năm.

Bài viết cũng nói rằng ChatGPT dễ dàng vượt qua những yêu cầu về kỹ thuật nhưng gặp khó khăn ở các câu hỏi liên quan đến hành vi, kỹ năng mềm. Đây điểm được cho là rào cản lớn nhất để ChatGPT thay thế được hoàn toàn công việc của con người.

Đó là với nhóm công nghệ, còn với nhóm Marketing, Viết thương mại (content writing, copywriting) thì sao?

Trong quá trình nghiên cứu bài giảng cho khoá Biên tập nội dung do ChatGPT tạo ra, tôi đã tìm ra được “điểm đột phá” về việc: những marketer, content writer sở hữu khả năng này thì chắc chắn không cần lo lắng bị máy áp đảo ưu thế.

Mục quan trọng trước tiên content writing nào cũng cần thực hiện

Chính là nghiên cứu thị trường. Mục tiêu quan trọng nhất là gì mà marketer hay content writer nào cũng cần làm công đoạn này trước tiên?

Không phải để lấy dữ liệu, cũng không phải để tập hợp số liệu, mà chính là để hiểu được vấn đề hiện tại của người đọc, thông qua đó tạo ra những content có thể giải quyết vấn đề của khách hàng, giảm bớt gánh nặng, xoa dịu nỗi đau và làm phong phú cuộc sống của họ.

Thật khó để làm được điều đó nếu ta không có cơ hội trò chuyện với đối tượng Khách hàng mục tiêu của mình. Và thể hiện được sự thấu cảm một cách chân thành. Điều này sẽ trả lời được câu hỏi: Tại sao khách hàng chọn bạn (và trang nội dung do bạn cung cấp) chứ không phải là một người khác hay một thương hiệu khác?

Sự thấu cảm: chìa khoá vàng của người làm nghề Content writing

Giống như viết lách, sự thấu cảm chẳng phải là một loại tài năng thiên bẩm. Nó có được là nhờ quá trình đặt tâm vào công việc và trau dồi liên tục. Hẳn bạn đã từng nghe hoặc dùng những cụm “đồng bệnh tương lân” hoặc “tâm ý tương thông” để chỉ việc người này có thể hiểu được ý người kia mà không cần người kia mở lời.

Sự thấu cảm khi bạn là người viết cũng tương tự như vậy, nghĩa là bạn hiểu những gì người đọc của bạn chưa kịp nói ra hoặc chưa kịp hình dung. Bạn có thể gọi ra nhu cầu của họ, thay họ.

Bạn nghĩ có công nghệ, có chiếc máy nào làm được điều đó thay bạn không?

Tôi nghĩ là không, bởi vì sự thấu cảm là một từ được dùng cho con người chúng ta mà thôi.

Thế thì “how to” rèn luyện sự thấu cảm này, cùng tìm hiểu nhé!

Dành thời gian cho khách mua hàng hoặc khách hàng tiềm năng

Có vẻ tôi nói hơi thừa đúng không? Nhưng một thực tế bất ngờ rằng có rất ít người làm content writing chịu tương tác với khách hàng; có lẽ bởi vì họ quá bận với guồng quay công việc, nên thường chỉ ngồi sau màn hình máy tính để tìm kiếm thông tin. Một cách làm không khác ChatGPT là mấy.

Hãy lắng nghe những thắc mắc của khách hàng. Quan sát hành vi của họ. Chú ý đến những vấn đề mà họ hiện gặp phải. “Hãy tìm kiếm thói quen của họ”.

Tôi sẽ dùng ví dụ từ chính việc sản xuất khoá Sales Copywriting của mình nhé. Trước khi thiết kế khoá học, tôi tìm đến các hội nhóm trên Facebook để lắng nghe xem nhu cầu học Copywriting có cao không? Các bạn đang cần học chính xác những nội dung gì liên quan đến viết bán hàng?…

Sau khi tôi thiết kế một bảng câu hỏi, gồm nhiều phần để hiểu rõ hơn về những mong đợi, những điểm cần bổ khuyết của học viên… gởi cho các bạn làm khảo sát. Căn cứ trên kết quả thu về, tôi sẽ thiết kế nội dung bài giảng để đáp ứng tốt nhất những băn khoăn ấy của các học viên tiềm năng.

Tường tận môi trường sống của họ

Ngoài việc tổng hợp từ mỗi nhóm khách hàng bằng các nền tảng nhân tạo hoặc kiểm nghiệm những thứ như trải nghiệm người dùng thì bạn cũng nên sắp xếp gặp mặt những độc giả – người tiêu thụ những mẫu content bạn viết hoặc sử dụng sản phẩm của bạn trong môi trường sống của họ. Hãy trao đổi với họ tại nhà riêng, hoặc tại chỗ làm việc của họ; quan sát xem họ có lướt trang web hoặc ứng dụng của bạn trên điện thoại trong khi đợi mua cà phê không. Làm thế sẽ giúp bạn có một góc nhìn hoàn toàn mới về những gì khách hàng cần ở bạn và content của bạn. Chúng ta không thể nào phát triển lòng thấu cảm mà không hiểu bối cảnh được.

Nội dung này là một phần quan trọng trong nghiên cứu hành vi người tiêu dùng được hướng dẫn rất rõ trong các khoá content writing và copywriting do tôi xuất bản.

content writing hiểu môi trường sống của Khách hàng
Người làm công việc content writing hãy dùng lăng kính của khách hàng khi viết nội dung hướng đến họ

Thường xuyên hoài nghi khi thực hành content writing

Từ để hỏi vô cùng quyền năng là “Tại sao?”. Tại sao hành vi của họ lại như thế này? Tại sao họ lại cảm thấy như vậy?

Vẫn là ví dụ về khoá học Sales Copywriting – Viết bán hàng toàn diện, trong suốt quá trình thiết kế và biên tập bài giảng, tôi liên tục đặt ra câu hỏi “Tại sao” cho chính mình:

  • Tại sao học viên cần phân định rõ Creative Copywriting và Sales Copywriting?
  • Tại sao cần set-up tư duy: Doer hay Thinker cho học viên?
  • Tại sao phải hướng dẫn họ lập kế hoạch viết nội dung?
  • Tại sao cần giúp họ tập viết từ nền tảng?
  • Tại sao “email bán hàng” là một phần rất quan trọng?

Hãy cố gắng đặt ra thật nhiều câu hỏi và nỗ lực tìm ra câu trả lời, trong quá trình đó bạn sẽ biết mình cần bổ sung những gì cho độc giả/ khách hàng tiềm năng của mình.

Đặt nghi vấn về hành vi khách hàng

“Đừng bao giờ tự đề ra giả định rằng bạn biết rõ tại sao người đọc hoặc người sử dụng sản phẩm của bạn lại thực hiện một hành vi nào đó… Có lẽ bạn là một chuyên gia sử dụng những hệ thống phân tích dữ liệu nhằm phân tích mọi khía cạnh trong hành vi của khách hàng khi họ lướt trang web hoặc ứng dụng của bạn. Nhưng những dữ liệu ấy chỉ cho ta biết hành động của khách hàng/ người dùng, thay vì nguyên do đằng sau. Vậy nên hãy đặt câu hỏi. Hỏi nữa. Hỏi mãi, cho đến khi bạn nắm bắt được toàn bộ cục diện những điều mà người khác đánh giá cao cũng như những gì khách hàng cần nơi bạn”.

Chia sẻ câu chuyện, đừng chỉ số liệu

“Nhiều công ty cho lắp đặt khắp văn phòng những bảng thông số cùng các màn hình chỉ hiển thị mỗi số liệu phân tích: Hiện tại có bao nhiêu người đang truy cập trang web, băng thông dữ liệu của ứng dụng, số lượt giao dịch mỗi giờ…”

Vậy những lời phản hồi của số người truy cập trang web hoặc sử dụng sản phẩm của bạn thì sao? Khi sử dụng các công cụ social listening hoặc đọc các báo cáo kết quả trả về sau các chiến dịch quảng bá:

  • Đừng chỉ tập trung vào những kết quả tangible: những số liệu như lượt like, share, comment…
  • Hãy cân nhắc đến những kết quả intangible là những chia sẻ cụ thể đằng sau những con số đó để hiểu thêm những suy nghĩ của khách hàng ẩn sau mỗi hành động đó.

Tôi xin phép thêm vào lối tắt – mẹo lòng thấu cảm ngược – nhằm giúp các bạn thâm nhập được vào lối tư duy của khách hàng.

content writing kể chuyện
Hãy kể những câu chuyện để thu dần khoảng cách với khách hàng của mình

Áp dụng góc nhìn đặt khách hàng làm trung tâm

Hãy thay thế những từ tôi hoặc chúng tôi thành bạn/ các bạn nhằm chuyển đổi sự tập trung sang góc nhìn của khách hàng. Sau đó viết (hoặc viết lại) tương ứng.

Ví dụ 1: Trích từ trang chủ của Kinvey.com

Đặt doanh nghiệp làm trung tâm: Chúng tôi mang lại một giải pháp tăng tốc cho ứng dụng.

Đặt khách hàng làm trung tâm: Triển khai ứng dụng lên điện toán đám mây vào giờ ăn trưa mà vẫn còn thời gian để dùng bữa.

Ví dụ 2: Trích từ Sirius Decisions

Đặt doanh nghiệp làm trung tâm: Chúng tôi là một doanh nghiệp B2B hàng đầu thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu và tư vấn khách hàng. Chúng tôi mang lại những sáng kiến khả thi, những quy trình vận hành và chiến lược, cùng những chỉ dẫn cá nhân đến từ các chuyên gia đầu ngành.

Đặt khách hàng làm trung tâm: Đưa ra những quyết định kinh doanh chính xác hơn nhờ vào insight phù hợp cùng nguồn kinh nghiệm được tích luỹ nhiều năm luôn sẵn sàng phục vụ bạn.

Hay ví dụ từ chính khoá học của tôi: Sales Copywriting – Viết bán hàng toàn diện

Đặt doanh nghiệp làm trung tâm: Một khoá học được thiết kế với những kiến thức nền tảng đầy đủ nhất, vượt trội so với những khoá học hiện có trên thị trường.

Đặt khách hàng làm trung tâm: Một khoá học giúp bạn có ngay một nghề kiếm ít nhất $500 sau 30 ngày.

Hãy nhớ rằng: “Khách hàng không mua sản phẩm để đem lại lợi ích cho doanh nghiệp bạn. Họ mua vì sản phẩm ấy giúp cải thiện cuộc sống của họ. Vậy nên nếu muốn bán một thứ gì đó, bạn phải giải thích cho họ hiểu chúng có ích ra sao.” – theo Nadia Eghbal, đồng sở hữu trường dạy nấu ăn trực tuyến Feast.

Và hơn hết: “Cách hiệu quả nhất để khiến người xem phải tiếp tục đọc là liên tục nói về họ, không phải về bạn.

Be Gentle,

Loves.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Biên tập nội dung thương mại khai phá ChatGPT
Viết chuyên môn

ChatGPT VÀ NGHIÊN CỨU TRẢI NGHIỆM ĐỐI TƯỢNG KHÁCH HÀNG MỤC TIÊU

by My Duong

Có lẽ chúng ta đều đồng ý với nhau rằng việc hiểu người tiêu dùng mục tiêu là tối quan trọng trước khi nói câu chuyện thuyết phục và bán được hàng.

Trong suốt thời gian qua tìm tòi và nghiên cứu để phát triển nội dung khoá Biên tập nội dung thương mại, khai thác sức mạnh của ChatGPT, tôi có thu thập được một số thông tin có lẽ sẽ hữu dụng cho các bạn làm công việc Viết Thương mại (content writing, copywriting).

ChatGPT vào hoạt động Viết Thương mại
Một chương trình học được thiết kế để tận dụng tối đa ChatGPT vào hoạt động Viết Thương mại

6 điểm mạnh của ChatGPT trong Nghiên cứu Khách hàng mục tiêu (KHMT)

  • Giúp bạn tìm các nguồn liên quan đến về chủ đề của bạn.
  • Tổng hợp các bài viết dựa trên nhu cầu của bạn.
  • Đưa ra các đề xuất về phương pháp nghiên cứu KHMT dựa trên mục tiêu bạn đề ra.
  • Đưa ra gợi ý về cách phân tích dữ liệu.
  • Hỗ trợ nghiên cứu đối thủ cạnh tranh.
  • Hỗ trợ thiết lập dòng thời gian chung cho nghiên cứu KHMT của bạn.

6 nhược điểm của ChatGPT trong nghiên cứu KHMT, không (chưa) thể làm được:

  • Tham chiếu trong APA
  • Xây dựng kế hoạch nghiên cứu đầy đủ cho bạn
  • Xây dựng các phương pháp nghiên cứu KHMT cho bạn
  • Phân tích bảng điểm của bạn
  • Phân tích hành vi của con người
  • ChatGPT thiên về đề xuất giải pháp

*The American Psychological Association – APA: cung cấp một định dạng chuẩn để đảm bảo việc trích dẫn tài liệu tham khảo được chính xác.

Mời bạn tham gia vào group để nhận được những cập nhật, ưu đãi mới và tốt nhất:

https://zalo.me/g/ssqgma288

ChatGPT có thể hỗ trợ chúng ta như thế nào trong quá trình nghiên cứu KHMT?  Những gì ChatGPT vẫn còn thiếu khi nghiên cứu

Để kiểm tra ChatGPT, tôi quyết định xem xét một trong những dự án nghiên cứu cũ của mình. Chủ đề là: Mối tương quan giữa content writing và copywriting trong tác động đến KHMT. Khi tôi lần đầu tiên thực hiện nghiên cứu này, công cụ này chưa tồn tại và vì vậy tất cả công việc cho nó đều được thực hiện thủ công. Giờ đây, với sự cải tiến của AI, tôi đang thử nghiệm các tình huống khác nhau để xem ChatGPT có thể hỗ trợ như thế nào trong việc thực hiện nghiên cứu.

  1. ChatGPT có thể giúp bạn tìm các nguồn liên quan chủ đề của bạn

Tôi đã yêu cầu AI cung cấp cho tôi 5 tài liệu/ bài báo gần đây chứng minh rằng: “Sách hướng dẫn về nghề Viết lách”. ChatGPT trả lời rằng không thể cung cấp cho tôi các bài báo từ 5 năm qua. Tuy nhiên, họ đã cung cấp cho tôi 4 trong số 5 bài viết từ 5 năm trước. Do tìm kiếm của tôi, AI có thể tìm thấy nghiên cứu gần đây sẽ hữu ích cho nội dung sách tôi đang viết. Bằng cách yêu cầu có dẫn nguồn, sau đó tôi có thể tra cứu các nguồn này trực tuyến.

2. ChatGPT có thể tổng hợp các bài viết dựa trên nhu cầu của bạn

Nếu bạn muốn có ý tưởng chung về các nội dung được tìm thấy, nhưng không muốn dành hàng giờ để đọc tất cả các bài báo, thì AI có thể cung cấp cho bạn các bản tóm tắt ngắn gọn. Điều này có thể cung cấp cho bạn thông tin chi tiết sâu hơn về việc liệu bài viết có thú vị cho nghiên cứu của bạn hay không. Mặc dù nó không thể phân tích và cho biết liệu đây có phải là nguồn tốt cho nghiên cứu của bạn hay không, nhưng nó có thể cung cấp thông tin chi tiết về bài viết. Sau đó, với tư cách là tìm kiếm thông tin, bạn cần tỉnh táo quyết định lựa chọn thông tin nào để dùng tuỳ theo chất lượng của nguồn thông tin.

Cách để kiểm định nguồn thông tin thì tôi có hướng dẫn chi tiết trong khoá Biên tập.

Giả sử bạn đã tìm thấy một cuốn ebook rất hay nhưng nó dài 100 trang và bạn thực sự không muốn dành hàng giờ để xem qua nó. Bạn có thể yêu cầu ChatGPT tổng hợp một bài viết cho bạn. Đơn giản chỉ cần nhập liên kết đến bài viết và yêu cầu nó cho một bản tóm tắt.

Tất nhiên, nếu bạn muốn hiểu đầy đủ bài viết gốc, chắc chắn bạn nên tự mình đọc nó. Nhưng AI có thể giúp bạn xác định xem bài báo bạn tìm thấy có chính xác là thứ bạn đang cần hay không.

3. ChatGPT có thể đưa ra các đề xuất về phương pháp nghiên cứu KHMT dựa trên mục tiêu của bạn

AI có thể cung cấp cho bạn các đề xuất về phương pháp đo lường. Nó cần biết thêm về hạng mục mà bạn đang cố gắng tìm kiếm, chẳng hạn như: đối tượng mục tiêu, chủ đề và mục tiêu dự án của bạn. Điều này khá hữu ích vì nó cung cấp thông tin không chỉ về phương pháp mà còn về loại dữ liệu có thể được thu thập. Khi bắt đầu một dự án mới, nhiều chuyên viên nghiên cứu KHMT có xu hướng sử dụng các phương pháp tương tự mà họ quen thuộc. Nhưng bằng cách sử dụng ChatGPT, bạn có thể xem xét các phương pháp khác nhau cho dự án nghiên cứu của mình.

4. ChatGPT có thể đưa ra gợi ý về cách phân tích dữ liệu

Mặc dù ChatGPT không thể phân tích nghiên cứu cho bạn nhưng nó có thể cung cấp cho bạn các đề xuất về cách phân tích dữ liệu. Trong trường hợp này, tôi đang tìm kiếm một phân loại để phân tích dữ liệu thu thập được từ các cuộc phỏng vấn người dùng. AI đã cung cấp cho tôi 2 phương pháp để phân tích dữ liệu và giải thích cách sử dụng chúng. Điều này rất hữu dụng khi bạn không chắc mình muốn sử dụng phương pháp phân tích nào cho dự án Nghiên cứu KHMT của mình. Nếu bạn làm việc trong một nhóm với nhiều thành viên, bạn thậm chí có thể chia nhỏ phương pháp phân tích trước khi sắp xếp các kết quả để xem liệu có phát hiện tương tự hay không.

5. ChatGPT có thể hỗ trợ nghiên cứu đối thủ cạnh tranh

Khi AI hiểu chủ đề, mục tiêu và đối tượng mục tiêu của bạn, bạn có thể yêu cầu AI tìm các sản phẩm liên quan đã có trên thị trường. Điều này giúp giảm đáng kể thời gian bạn tự tìm kiếm các sản phẩm khác nhau trên Google. Với một danh sách được tạo nhanh chóng, nhà nghiên cứu KHMT sau đó có thể quyết định sản phẩm nào cần xem xét thêm. Điều này có thể giúp bạn so sánh các sản phẩm với sản phẩm hiện tại của mình và cũng để hiểu các điểm bán hàng độc đáo và khoảng cách sản phẩm có thể có.

6. ChatGPT có thể hỗ trợ thiết lập dòng thời gian chung cho nghiên cứu KHMT của bạn

Đối với bản đồ theo dõi dòng thời gian, tôi không dám kì vọng nhiều. Tuy nhiên kết quả thực sự khá bất ngờ. Mặc dù ChatGPT không đi sâu vào chi tiết, nhưng nó cung cấp cho bạn timeline (dòng thời gian) chung của các nhiệm vụ. Điều này có thể hữu ích vì nó cho bạn thấy những nhiệm vụ lớn mà bạn cần làm để hoàn thành dự án này. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu vẫn phải xác định các chi tiết trong dòng thời gian, chẳng hạn như phương pháp, giao thức, việc xây dựng các nguyên tắc phân loại, v.v.

Chương trình Pre-order giá ưu đãi cho khoá Biên tập Nội dung Thương mại

Những gì ChatGPT vẫn còn thiếu khi nghiên cứu

Với các cuộc thảo luận hiện đang diễn ra sôi nổi về việc liệu AI có thay thế công việc của con người hay không (như có lần tôi đang bài trong group), tôi cũng thực hiện các công việc liên quan đến nghiên cứu trải nghiệp người dùng:

  1. Chat GPT không thể (chưa) tham chiếu trong APA

Việc tham chiếu APA chính xác trong các tài liệu nghiên cứu là rất quan trọng và vì vậy tôi muốn tìm hiểu xem liệu AI có thể tạo danh sách nguồn dựa trên cấu trúc APA hay không. Tuy nhiên, vì nó không có kết nối với các bài báo thực tế (chưa) nên nó không thể cung cấp cho tôi các tài liệu tham khảo APA thích hợp. Có thể vì nó không nhìn thấy loại bài viết, tác giả, hoặc số DOI. Thật đáng tiếc vì phần này thường có thể chiếm rất nhiều thời gian. Hiện tại, chúng tôi sẽ bám sát Mendeley để tìm nguồn cung ứng phù hợp.

Ngay cả khi bạn có đầy đủ nguồn bài viết thì ChatGPT vẫn không có khả năng tham chiếu APA. Chỉ ra rằng mặc dù nó có thể tìm thấy các bài viết và đọc các bài viết, nhưng nó không thể thấy các thành phần riêng lẻ cần thiết để tham khảo APA chính xác.

*The American Psychological Association – APA: cung cấp một định dạng chuẩn để đảm bảo việc trích dẫn tài liệu tham khảo được chính xác.

2. ChatGPT không thể xây dựng kế hoạch nghiên cứu đầy đủ cho bạn

Mặc dù AI có thể cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về kế hoạch nghiên cứu và một số gợi ý đơn giản, nhưng nó không thể xây dựng kế hoạch nghiên cứu toàn diện cho dự án của bạn. Gợi ý cho một câu hỏi nghiên cứu và cách thu thập dữ liệu là hữu ích nhưng không xây dựng một kế hoạch chi tiết. 

Với những người có kinh nghiệm dày dặn, ChatGPT chắc chắn không giúp ích được nhiều về việc xây dựng kế hoạch. Tuy nhiên, nếu bạn mới bắt đầu với tư cách là một nhà nghiên cứu KHMT mới bắt đầu thì AI có thể cung cấp cho bạn một số hướng dẫn từ nền tảng.

3. ChatGPT không thể xây dựng các phương pháp nghiên cứu KHMT cho bạn

Việc xây dựng các phương pháp nghiên cứu KHMT và giao thức của chúng cần có thời gian. Tôi tò mò và test thử cách ChatGPT hỗ trợ như thế nào trong việc này. Đáng buồn thay, kết quả ở đây vẫn chưa đáp ứng nhu cầu công việc. Khi tiến hành phỏng vấn, trước tiên chúng ta cần biết loại cấu trúc phỏng vấn nào chúng ta muốn sử dụng.

Sau đó, chúng tôi cần hiểu các chủ đề mà chúng tôi muốn phỏng vấn người dùng và đặt câu hỏi theo cách giúp người dùng cởi mở hơn về trải nghiệm của họ. ChatGPT chưa đủ khả năng liên kết những thành phần này khi tạo câu hỏi phỏng vấn mà thay vào đó xem xét chủ đề của bạn và người dùng cung cấp và đưa ra đề xuất cho câu hỏi.

Nhìn vào các câu hỏi cụ thể mà AI cung cấp, chúng ta có thể yên tâm nói rằng ChatGPT không thể xây dựng giao thức phỏng vấn cho việc khảo sát. Yêu cầu học sinh mô tả sức khỏe của họ là một câu hỏi phức tạp và có liên quan đến thành kiến ​​văn hóa và kinh nghiệm. Hỏi sinh viên họ cảm thấy thế nào về kết quả học tập của họ sẽ tạo ra các câu hỏi dựa trên kinh nghiệm học tập gần đây nhất của họ. Nếu họ vừa bị điểm kém, phản ứng của họ có thể là tiêu cực và ngược lại.

Những gì có thể được rút ra từ các gợi ý của AI là những chủ đề được quan tâm cho giao thức phỏng vấn. Tuy nhiên, cần có một nhà nghiên cứu trải nghiệm người dùng để xây dựng các câu hỏi phù hợp sẽ thu thập đúng dữ liệu từ người dùng của chúng tôi.

4. ChatGPT không thể phân tích bảng kết quả của bạn

Nhập bảng kết quả vào cuộc Chat GPT và yêu cầu phân tích dữ liệu cũng không hoạt động. AI không thể hiểu được một lượng lớn văn bản, thường là các bản ghi. Vì vậy, để phân tích bảng điểm, chúng tôi vẫn cần một chuyên viên nghiên cứu KHMT thực thụ để xây dựng phân loại và gắn thẻ dữ liệu đã thu thập được.

5. ChatGPT không thể phân tích hành vi của con người

Một trong những phần quan trọng của con người trong nghiên cứu KHMT là khả năng phân tích hành vi của con người, chẳng hạn như ngôn ngữ cơ thể và giọng nói; sự hiểu biết về sự khác biệt văn hóa trong 2 mục này cũng rất quan trọng khi tiếp xúc với đối tượng mục tiêu quốc tế. Tuy nhiên, ChatGPT vẫn chưa đủ khả năng thực hiện công việc này cho bạn. Thay vào đó, nó cung cấp cho bạn một số phương pháp để phân tích hành vi con người có thể hữu ích trong việc quyết định phương pháp phân tích của bạn.

6. ChatGPT thiên về tạo giải pháp

Trong khi hỏi AI về các đề xuất hữu ích từ góc độ thiết kế sản phẩm, ChatGPT nhanh chóng tập trung vào việc cung cấp cho bạn một số giải pháp. Những giải pháp này không dựa trên kết quả nghiên cứu của bạn và do đó có thành kiến. Như chúng ta đã biết, các công cụ AI đưa ra những dữ liệu từ internet và do đó, rất có thể đây là những loại giải pháp đã tồn tại ngoài kia.

Một khía cạnh tốt của AI là nó nhận ra những hạn chế của chính nó trong bộ phận nghiên cứu KHMT. Điều này một lần nữa nhấn mạnh rằng cần có một chuyên viên nghiên cứu KHMT để thực hiện nghiên cứu, phân tích các phát hiện và đưa ra các khuyến nghị chính xác để phát triển sản phẩm. ChatGPT có thể cung cấp cho bạn các đề xuất nhưng điều đó không có nghĩa là chúng là giải pháp phù hợp.

Vào phần Tài nguyên tải nhiều tài liệu hỗ trợ cho chuyên môn các bạn nhé.

Vậy ChatGPT hỗ trợ chính xác cho nghiên cứu KHMT như thế nào?

Như đã thấy trong bài viết này, AI có thể cực kỳ hữu ích để tạo ra các nguồn và hướng để tìm kiếm. Nó có thể cung cấp cho bạn các phương pháp nghiên cứu KHMT có thể thú vị cho nghiên cứu của bạn, nhưng chỉ khi bạn cung cấp cho nó các từ khóa phù hợp. Vì ChatGPT ghi nhớ thông tin đầu vào của bạn nên điều quan trọng là phải bắt đầu bằng cách nhấn mạnh đối tượng mục tiêu, chủ đề nghiên cứu và mục tiêu nghiên cứu của bạn. Với suy nghĩ này, các đề xuất về nguồn và phương pháp sẽ hữu ích hơn.

Tuy nhiên, rõ ràng là AI không thể thay thế một nhà nghiên cứu KHMT con người trong công việc của họ. Nó không có khả năng xây dựng các kế hoạch và giao thức, thực hiện nghiên cứu và quan trọng hơn là phân tích dữ liệu thu thập được. Khi được hỏi những đề xuất nào để tìm kiếm, AI thực sự trở nên thiên vị trong việc tạo ra các giải pháp sản phẩm vì nó không có dữ liệu nghiên cứu của bạn để cung cấp thông tin chi tiết từ đó.

Vì vậy, mặc dù ChatGPT có thể hỗ trợ làm cho một số khía cạnh của tài liệu hoạt động dễ dàng hơn, nhưng chúng tôi vẫn cần một nhà nghiên cứu KHMT cho công việc Nghiên cứu KHMT. Tôi tò mò không biết AI sẽ phát triển hơn nữa như thế nào và điều đó có ý nghĩa gì đối với tương lai công việc của chúng ta. Bởi vì đối với tôi, sẽ thực sự thú vị nếu AI có thể bắt đầu nhận ra hành vi của người dùng trong tài liệu video hoặc có thể nhìn thấy các mẫu trong bản ghi các cuộc phỏng vấn người dùng. Tôi đoán chúng sẽ tìm ra trong thời gian tới.

Be Gentle,

Loves.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
cây viết chuyên nghiệp sản xuất nội dung
Viết chuyên môn

12 BÍ QUYẾT SẢN XUẤT NỘI DUNG CỦA CÂY VIẾT CHUYÊN NGHIỆP

by My Duong

Việc viết một, hai bài viết hoàn toàn không khó với bất kỳ ai, nhưng để duy trì điều đó thì đều cần đến những bí quyết sản xuất nội dung đủ và đúng chất lượng. Đây cũng chính là một trong những khó khăn lớn nhất mà các content marketers gặp phải. Những cây viết chuyên nghiệp là những người có thể duy trì việc viết đều đặn mỗi ngày.

Vì vậy, trong bài viết này, tôi sẽ cùng bạn tìm hiểu 12 bí quyết của các cây viết chuyên nghiệp, bao gồm các mẹo và thủ thuật giúp họ tạo ra một những nội dung chất lượng cao một cách nhất quán.

1. Nghiên cứu – luôn là bước trước tiên của việc sản xuất nội dung

Khi ở trong trạng thái tìm tòi về mọi thứ xung quanh, đầu óc của bạn sẽ được lấp đầy bởi những ý tưởng chuẩn bị cho một bài viết có nội dung tuyệt vời.

Nghiên cứu không chỉ dành riêng cho các việc lập kế hoạch hoặc viết. 

Chất lượng nội dung của bạn sẽ tăng lên đáng kể nếu bạn liên tục tìm tòi về mọi thứ xung quanh mình, khi đó, các ý tưởng sẽ nảy ra trong đầu bạn.

Ngay khi bạn có một ý tưởng, hãy ghi lại những cách bạn có thể phát triển nó.

Việc bắt đầu phát triển ý tưởng của bạn trước khi viết thường dễ dàng hơn là đợi đến lúc viết mới bắt đầu suy nghĩ. Để làm điều đó, ngay khi bạn có ý tưởng, hãy tìm kiếm:

  • Những điểm chính bạn muốn thực hiện trong từng chủ đề
  • Đường link các trang web cung cấp thông tin chính thống, có thể tham khảo 
  • Đường link các trang web minh họa quan điểm của bạn

Bằng cách luôn trong trạng thái nghiên cứu mỗi khi bạn lang thang trên mạng, bạn thường có thể hoàn thành toàn bộ dàn ý của mình trước khi thực sự ngồi xuống và viết.

Ví dụ 1: 

Viết về Copywriting vỡ lòng
– Đây thật sự là gì? Người đọc bị lẫn lộn giữa các khái niệm
– Dành cho nhóm đối tượng nào/ ai có thể học và làm copywriting
– Cần rèn luyện những nhóm kỹ năng nào
– Cần học những kiến thức nào
– Lộ trình ra sao…
Cách tôi thường ghi chú nhanh trong quá trình sản xuất nội dung

Khi bạn có một ý tưởng, bạn thường có một vài “gạch đầu dòng” về những gì bạn muốn nói trong các bài viết đó — một ví dụ bạn có thể đưa ra hoặc một điểm bạn muốn đưa ra.

Đừng chỉ viết ra ý tưởng nội dung của bạn mà hãy viết ra mọi suy nghĩ của bạn về nó, kể cả khi điều đó chưa được xác định rõ.

Ví dụ 2:

6 tiêu chí:
1. Tính đúng đắn của thông tin (Accuracy)
2. Tính thẩm quyền (Authority)
3. Tính cập nhật (Update)
4. Tính khách quan (Objectivity)
5. Tính liên quan (Relevancy)
6. Tính nguyên bản (Originality)
Đưa ví dụ có thể bao trùm toàn bộ các mục

Ý tưởng cho bài đăng này bắt đầu với một ý tưởng đơn giản, “6 tiêu chí đánh giá thông tin và chất lượng nguồn thông tin”.

Để tạo một dàn ý, người viết – trong trường hợp này là tôi, đã nhập các mục tiêu chí đang xem xét (đánh số từ 1 đến 6). Sau đó, mỗi khi duyệt web, nếu tìm thấy một ví dụ hay về một trong số chúng, tôi sẽ nhập URL dưới tiêu đề phụ.

Bằng cách đó, khi đến lúc viết bài, tôi có thể dễ dàng tìm lại các trang Web và tiết kiếm thời gian.

Khi bạn lướt Web, hãy thu thập tài liệu tham khảo.

Đừng chỉ lướt web mà hãy nghiên cứu web. Bất cứ khi nào bạn lên mạng, hãy chú ý đến những tài liệu có thể giúp bạn kể những câu chuyện của mình.

Nếu bạn thấy một bài đăng hoặc bài viết trên mạng xã hội có liên quan đến một chủ đề, hãy lấy link và dán vào ô mà bạn đã liệt kê ý tưởng của mình. Thêm ghi chú để bạn biết lý do tại sao bạn muốn sử dụng tài liệu và cuối cùng khi bạn ngồi xuống để viết, bạn đã hoàn thành phần lớn nghiên cứu của mình.

Sử dụng công cụ để quản lý phần research hiệu quả

Đôi khi, tuy vẫn chưa có ý tưởng nhưng bạn lại thấy một trang web hoặc báo cáo chứa thông tin có giá trị mà bạn có thể sử dụng. Khi bạn nhìn thấy các bài đăng có đề cập đến một điểm sáng nào đó hoặc ý tưởng mới, hoặc nếu bạn chỉ muốn giữ nó như một ví dụ để làm minh hoạ, hãy lưu các trang web đó.

Nhiều người dùng evernote và chia sẻ rằng đây là một công cụ mạnh, thế nên tôi cập nhật đến bạn: Evernote cho phép bạn lưu các trang web vào hệ thống tệp dựa trên công nghệ đám mây. Bạn tạo các thư mục và thẻ, đồng thời đưa vào các ghi chú giúp bạn tìm thấy thông tin đó khi cần sau này.

Đây là kỹ thuật tiên tiến nhất để lưu các trang web để tham khảo sau này. Và điều thú vị là bạn có thể tùy chỉnh trải nghiệm theo nhu cầu của riêng mình.

  • Tạo một thư mục cho mỗi dự án viết.
  • Tạo một thư mục cho từng danh mục mà bạn tạo nội dung.
  • Tạo một thư mục cho từng khách hàng hoặc bộ phận mà bạn tạo nội dung.

Cá nhân tôi dùng notion.so kết hợp Google Drive, tuy chưa phải quá hoàn hảo trong cách lưu trữ và quản lý nhưng tôi thấy khá thoải mái và quen thuộc, cũng chưa thấy cần thiết làm quen thêm một công cụ mới.

2. Viết bằng giọng văn của riêng bạn 

Đừng cố sao chép giọng văn của người khác. Nội dung bạn viết nên có một phong cách riêng, đặc trưng cho cá tính hoặc màu sắc của riêng bạn.

Phát triển giọng văn thôi là chưa đủ, người viết còn cần phải không bao giờ ngừng trau dồi kỹ năng viết của họ. Vậy nên, là người viết nội dung, bạn cũng cần liên tục trau dồi kỹ năng của mình.

Phong cách là tài sản quý giá nhất của một cây viết chuyên nghiệp, và nó sẽ tiếp tục phát triển trong suốt sự nghiệp của bạn.

Lối đi riêng = Phong cách viết + Giọng văn riêng + kỹ thuật viết

“Tất cả chúng ta đều là những người học việc trong một nghề thủ công mà không ai trở thành bậc thầy.“

Ernest Hemingway
cây viết chuyên nghiệp sản xuất nội dung bằng giọng văn riêng
Nội dung bạn sản xuất nên có một phong cách riêng, đặc trưng cho cá tính hoặc màu sắc của riêng bạn.

Cách tìm ra giọng văn của bạn

Bất kể nội dung bạn sản xuất là gì, nội dung đó cần phải mang phong cách hoặc giọng điệu của riêng bạn, chứ không nên giống như một bản sao của người khác. Hãy tham khảo các nhà văn lành nghề để hiểu hơn về thế nào là tiếng nói độc đáo của riêng mình nhé.

Thông thường, các chuyên gia sáng tạo trải qua ba giai đoạn phát triển: bắt chước, làm chủ và cuối cùng là đổi mới.

Hãy bắt đầu đọc và nghiên cứu phong cách của những cây viết mà bạn ngưỡng mộ. Sau đó, sử dụng những gì bạn học được để phát triển phong cách của riêng bạn.

Đây là một bài tập có thể thực hiện qua các bước sau:

  • Tìm 5 người viết nội dung có phong cách mà bạn thích đọc
  • Chọn một tác phẩm tiêu biểu hoặc tác phẩm mà bạn thích đọc từ các tác giả đó
  • Chọn mẫu bài viết yêu thích của bạn trong số năm mẫu viết và đọc chậm, từng chữ, đọc to nếu cần.

Bây giờ hãy thử:

Bước 1:  Viết một bài viết hoặc bài đăng trên blog cho thương hiệu của riêng bạn tương tự như bài viết bạn vừa học. Cố gắng định dạng bài viết của bạn và bắt chước phong cách của nhà văn bạn đã chọn.

Bước 2:  Thực hiện tương tự bài tập này cho bốn bài viết còn lại. Khi hoàn tất, bạn sẽ có năm bài của riêng mình, mỗi bài viết theo phong cách tương tự như một trong những nhà văn yêu thích của bạn.

Bước 3: Chọn một bài dễ viết nhất và nghe giống bạn nhất, khi đọc vào nghe sẽ giống hoặc cảm thấy hơi giống cá tính và phong cách của riêng bạn (hoặc thương hiệu của bạn).

Bước 4: Viết bài viết thứ sáu theo cùng phong cách này, thực hiện một thay đổi nhỏ để làm cho nó nghe giống giọng nói tự nhiên của bạn hơn. Hãy thể hiện cá tính của bạn, cách nói chuyện của riêng bạn, cách nhìn thế giới của riêng bạn. Bạn có thể giữ cấu trúc của nhà văn bạn đã chọn. Hoặc bạn có thể tiếp tục sử dụng một số phong cách của nhà văn nhưng hãy bắt đầu biến nó thành của riêng bạn.

Bước 5: Với mỗi bài báo bạn viết, hãy điều chỉnh phong cách được áp dụng này thêm một chút cho đến khi nó bắt đầu trở nên độc nhất đối với bạn. Mục tiêu của bạn là để ai đó nói: “Khi tôi đọc các bài đăng của bạn, tôi có thể nghe thấy bạn nói.”

Những nội dung này tôi dành hẳn một module riêng để trình bày trong khóa học Viết nội dung tiếp thị.

3. Nói về một điều duy nhất khi sản xuất nội dung

Mỗi phần nội dung chỉ nên có một luận điểm duy nhất. Điều đầu tiên bạn nên làm khi ngồi viết là tìm ra điểm mấu chốt của bạn là gì.

Sau khi bạn viết, vòng chỉnh sửa đầu tiên là để đảm bảo bài viết của bạn đi đúng hướng. Bất kỳ từ, câu hoặc đoạn nào vi phạm quy tắc này đều phải bị xóa — bất kể bạn thích nó đến mức nào.

4. Độ sâu và độ dài phải phù hợp

Có hai điều làm cho nội dung của bạn khó đọc. Một là không đưa ra đủ chi tiết và chỉ đưa ra một ý tưởng không chính xác. Hai là cố gắng cung cấp quá nhiều chi tiết. 

Cho dù bạn muốn nội dung của mình dài hay ngắn, hãy đảm bảo rằng bạn chỉ đi sâu trong phạm vi độ dài cho phép.

  • Các bài báo ngắn chỉ nên cung cấp một cuộc thảo luận sâu về chủ đề của bạn hoặc đưa tin chuyên sâu về một khía cạnh của chủ đề đó.
  • Nội dung dài hơn cần thêm không gian để cung cấp thêm chi tiết.

Độ dài nào cũng có thể chấp nhận được. Điều quan trọng là bạn hiểu độc giả của bạn muốn gì, cảm thấy thoải mái với độ dài nào và từ đó cung cấp độ sâu cũng như độ dài phù hợp để thu hút họ.

5. Tìm một góc nhìn độc đáo để bao quát chủ đề của bạn

Mỗi phần nội dung đều có ĐỀ TÀI, LUẬN ĐIỂM và QUAN ĐIỂM.

Bạn có thể đề cập đến một chủ đề thịnh hành mà các nhà sản xuất nội dung khác cũng đang viết về nó, nhưng hãy đảm bảo rằng bạn chỉ thêm vào chứ không lặp lại. Hãy cố gắng đưa ra một điểm mới hoặc tìm một góc độ độc đáo để nói về chủ đề này.

Chi tiết về mục này được trình bày khá chi tiết trong khoá học content marketing.

6. Dành nhiều thời gian cho tiêu đề

Ngay cả những nội dung thú vị, có giá trị nhất cũng sẽ bị bỏ qua nếu tiêu đề không kết nối với độc giả. Tiêu đề của bạn phải tạo ra sự quan tâm và dự báo thông tin mà mọi người sẽ tìm thấy khi họ nhấp vào.

10 loại tiêu đề có xu hướng hoạt động tốt là:

# trong số [Điều gì đó hữu ích hoặc thú vị]

Danh sách đứng đầu]

Cách [Làm điều gì đó hữu ích hoặc thú vị]

[Tên thương hiệu hoặc người nổi tiếng] [Làm điều gì đó mà người đọc muốn làm]

Tốt nhất của [Danh mục hoặc Loại]

Tại sao [Cái gì đó] lại [như vậy]

Phỏng vấn [Người nổi tiếng]: [Chủ đề hoặc tiêu đề thú vị]

Tin tức

Tin nóng hổi

Bí mật của [Điều gì đó chúng tôi sắp biết]

Tải ngay ebook những tiêu đề kinh điển.

thuận lợi cho quá trình sản xuất nội dung bài viết của bạn
Có một tiêu đề hấp dẫn sẽ là bàn đạp thuận lợi cho quá trình sản xuất nội dung bài viết của bạn

7. Gây ấn tượng từ câu đầu tiên

Bạn có khoảng ba giây để thu hút người khác đọc nội dung của bạn. Sau tiêu đề, câu đầu tiên của sẽ làm việc đó. Tiêu đề và câu đầu tiên của bạn sẽ đưa người đọc đến điểm chính một cách trôi chảy. Nhưng hãy nói điều gì đó khiến mọi người chú ý. Bạn có thể dẫn câu quotes, bài hát, hay một nội dung nào đó đang trending nhằm thu hút ấn tượng ngay từ đầu.

Bên dưới là một vài ví dụ từ các cây viết có tiếng:

  • Trong kinh doanh, điều quan trọng là học hỏi từ những sai lầm của bạn.
    Babar Suleman
    Là một độc giả, tôi nghĩ, “Sai lầm? những sai lầm gì? Có lẽ tôi đang làm một cái…” Một chút nghi ngờ đó tạo ra sự tò mò.
  • Vì vậy, bạn nhận thấy, eh?
    Russ Henneberry
    Các giai điệu là bình thường và vui vẻ. Tôi nghĩ, “Nhận thấy cái gì?” Và tôi vào bài báo.
  • Muốn có kết quả tốt hơn trên các trang đích (landing page) của bạn?
    Kathryn Aragon
    Bạn thường nghe rằng không bao giờ nên đặt câu hỏi có/không. Người đọc có thể nói không và tiếp tục. Nhưng trong trường hợp này, mọi người đều muốn kết quả bán hàng tốt hơn, vì vậy đó là một câu hỏi an toàn.

8. Tạo ra một mở đầu không thể cưỡng lại

Phần mở đầu là phần giới thiệu bao quát nội dung sẽ đề cập trong toàn bài. Đối với những bài báo rất ngắn, nó có thể là một hoặc hai đoạn đầu tiên. Đối với sách, nó có thể là chương đầu tiên. Nhưng đối với hầu hết nội dung, đó là 100-600 từ đầu tiên, phần nêu ra quan điểm của bạn. Lời dẫn của bạn phải hấp dẫn mà không quá dài.

Bạn có thể bắt đầu với:

  • Câu chuyện hấp dẫn
  • Sự thật ít được biết đến
  • Quan điểm trái ngược
  • Lời hứa về thông tin không có ở nơi nào khác
  • Tin nóng hổi

9. Không nên cường điệu, hãy làm cho nội dung của bạn đáng tin cậy

Độc giả của bạn không muốn lãng phí thời gian vào nội dung không chính xác, đọc xong không những không giúp ích gì còn khiến họ cảm giác bị “tung hỏa mù”. Vì vậy, hãy nhớ quy tắc là: không cường điệu và tôn trọng quyền tác giả.

Không cường điệu.

Cường điệu có xu hướng khiến mọi người cảm thấy như họ đang bị thao túng — và không ai thích điều đó.

Mục đích chính của việc sản xuất nội dung để giúp người đọc hiểu rõ bản chất của một vấn đề nào đó và tăng thêm giá trị cho cuộc sống của họ. Vì thế đừng cố làm cho mọi thứ trở nên màu mè không cần thiết.

Tôn trọng quyền tác giả.

Mọi người sẽ chỉ xem nội dung của bạn là nguồn tài nguyên nếu họ có thể tin tưởng bạn. Đó là lý do vì sao bạn nên nghiên cứu thật kỹ trước khi viết về chủ đề nào đó.

Nếu bạn trình bày một sự thật hoặc con số ấn tượng nào đó, hãy cho độc giả biết bạn lấy những thông tin đó từ đâu. Nếu bạn trích dẫn từ ai đó hoặc tham khảo một cuốn sách hoặc báo cáo, hãy ghi tên tác giả.

Hãy để mọi người ngày càng tin tưởng bạn — nếu không họ sẽ ngừng đọc và rời đi.

10. Kết thúc cũng quan trọng như mở đầu

Nội dung tốt cho người đọc biết: ai, cái gì, ở đâu, khi nào và tại sao. Nội dung tuyệt vời sẽ trả lời cho câu hỏi “vậy thì sao”. Đừng để nội dung của bạn gây mất hứng chỉ vì bạn hết ý tưởng.

Khi kết thúc mỗi phần nội dung, hãy tóm tắt điểm chính, sau đó cho độc giả biết họ sẽ nhận được lợi ích như thế nào từ thông tin bạn cung cấp.

Nếu có thể, hãy đi hết một vòng bằng cách liên hệ, gắn nó trở lại với điểm chính mà bạn đã đưa ra ở phần dẫn nhập ban đầu.

11. Viết đơn giản là cách hữu hiệu nhất xuyên suốt quá trình sản xuất nội dung

Nếu từng post bài lên nền tảng web blog, bạn sẽ biết có tiêu chí Google chấm điểm bài viết của bạn, đó là SEO và “tính dễ đọc của văn bản”. Với SEO thì gần như đã có công thức, bạn cứ tuân thủ đúng hướng dẫn thì bài viết của bạn sẽ được chấp nhận. Còn “tính dễ đọc” thì có vẻ khó hơn đôi chút. 

Hãy nhớ rằng, chúng ta đã qua rồi thời đi học văn những năm phổ thông, phải dùng nhiều dạng câu ghép, phức thật dài để thực hành bài tập được giao. Nội dung trên nền tảng kỹ thuật số càng không vận hành theo cách ta đã học để viết trong lớp học Văn. “Ngắn gọn và đơn giản hơn” là câu thần chú để giúp bạn thuyết phục người khác đọc nội dung của bạn. 

Mẹo cho bạn:

  • Đoạn văn: Tối đa 6 dòng
  • Câu: Tối đa 25 từ

Chỉnh sửa. Chỉnh sửa. Chỉnh sửa.

Bài viết tuyệt vời không bao giờ có ngay từ bản nháp đầu tiên.

Bản nháp đầu tiên thường chỉ để tìm ra cách diễn đạt ý tưởng của bạn thành câu từ, được viết xuống. Do đó, chúng hầu như luôn luôn không phải là bản hoàn hảo nhất. 

Nội dung tuyệt vời sẽ được sản xuất ra trong giai đoạn chỉnh sửa. Vì vậy, khi viết:

  1. Hãy viết ý tưởng của bạn xuống.
  2. Viết nhanh để bạn có thể theo kịp ý tưởng của mình. Tuyệt đối không chỉnh sửa.
  3. Sau đó, nỗ lực hết sức vào việc chỉnh sửa/ biên tập.

Và đừng chỉ chấp nhận một vòng chỉnh sửa. Để có bài viết chất lượng cao, bạn sẽ cần trải qua nhiều vòng đánh giá và biên tập lại. Sẽ có bài viết chi tiết hơn về phần này.

12. Dịch nội dung “được viết” sang “phương tiện truyền thông mới”

Trên thực tế, tất cả các phương tiện truyền thông đều bắt đầu với một ý tưởng được diễn đạt bằng lời. Vì vậy, ngay cả khi câu chuyện được trình bày dưới dạng podcast hoặc video, nội dung vẫn phải được sắp xếp hợp lý dựa vào các cấu trúc cơ bản được sử dụng bởi những người viết nội dung.

Vì vậy, làm thế nào để bạn biến lời nói của mình thành phương tiện mới thay vì một phần nội dung bằng văn bản? Đây là quá trình:

  1. Xác định chủ đề và ý tưởng lớn của bạn.
  2. Chọn hình thái nội dung (format of content) bạn sẽ sử dụng để trình bày ý tưởng của mình.
  3. Nghiên cứu, phác thảo và hoàn thiện bản trình bày của bạn.
  4. Quyết định phương tiện tốt nhất để cung cấp thông tin của bạn.
  5. Tạo nội dung của bạn
  6. Chỉnh sửa, tinh chỉnh, cải thiện

Bạn thấy nhà nhà người người làm video, dạng dài dạng ngắn, 6s 15s 30s đủ cả. Bạn không đủ nguồn lực để làm video nên vô cùng lo lắng mình trở nên “lạc loài”.

Đừng quá lo lắng về điều đó. Hay ưu tiên cho việc bắt đầu tạo nội dung – ở bất kỳ định dạng nào phù hợp với bạn. Vì vậy, hãy sáng tạo. Kể những câu chuyện của bạn. Nói về sản phẩm và dịch vụ của bạn. Thu hút độc giả của bạn. Theo cách bạn tự tin nhất.

Bài viết dịch từ sườn: https://www.quicksprout.com/content-writing-secrets-of-professional-writers/ và được tác giả biên tập, thêm ví dụ phù hợp với người Việt.

Be Gentle,

Love.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Viết phát triển

Kỹ năng viết lách có ích cho tất cả chúng ta

by My Duong

Trong quá trình làm việc, trao đổi với nhiều bạn đến từ nhiều mảng công việc, chuyên môn khác nhau. Tôi nhận thấy kiến thức thuộc nhóm tiếp thị, truyền thông, kỹ năng viết lách của mình sẽ giúp đỡ được rất nhiều người.

Chính vì thế tôi quyết định thực hiện bản tin mà ở đó thông qua các hướng dẫn chi tiết, những chỉ dẫn cặn kẽ sẽ giúp bạn dần có những kiến thức đúng và trang bị những kiến thức kỹ năng hữu ích dù bạn làm ở bất cứ ngành nghề nào.

Đây là bản tin cung cấp những kiến thức và cách ứng dụng Marketing, Truyền thông & Viết lách vào công việc & đời sống của tất cả chúng ta, dù bạn đang làm ngành nghề hay lĩnh vực nào.

Đôi lời chia sẻ về kỹ năng viết lách

Những kiến thức, kỹ năng liên quan đến Marketing, Viết lách mà trước nay bạn nghĩ chỉ dành cho những ai có chuyên môn thì thật ra đều có thể dành cho tất cả chúng ta. Hãy để tôi đưa vài dẫn chứng nhé.

  • Nếu bạn là một cá nhân đi làm công ăn lương > Bạn cũng cần tiếp thị bản thân mình để có công việc như ý.
  • Nếu bạn là một người làm công việc tuyển dụng > Bạn cũng cần biết cách Viết nội dung tuyển dụng thu hút
  • Nếu bạn là người kinh doanh buôn bán trên các nền tảng online > Bạn cũng cần định vị mình để được nhớ đến gắn với những sản phẩm dịch vụ bạn đang cung cấp
  • Nếu bạn là chủ doanh nghiệp nhỏ hoặc siêu nhỏ > Bạn càng cần biết cách làm thương hiệu cho bản thân lẫn business của mình để tối ưu chi phí bỏ ra và tối đa lợi nhuận thu về.
  • Hay chỉ đơn giản bạn nhận thấy bản thân cần cải thiện kỹ năng về Marketing, Viết lách để mở ra nhiều cơ hội hơn cho chính mình

Có lần tôi nói chuyện với người anh làm công việc Tuyển dụng cho một Tập đoàn gốm sứ lớn ở Việt Nam, anh nói: “Nhiều bạn bè của anh làm marketing thấy họ cập nhật nhanh nhạy mọi thứ nên có nhiều ưu thế khi muốn kinh doanh một thứ gì đó. Anh cũng cố gắng cập nhật nhưng không thể kịp bằng.”

Khi thực hiện bản tin này, tôi mong muốn “bình dân hoá”, “phổ cập hoá” những kiến thức về Tiếp thị, Truyền thông và Viết lách đến tất cả mọi người. Vì trong một thời đại mọi thứ diễn ra rất nhanh, thế giới ngày càng phẳng, cơ hội vì thế được cào bằng ra… nếu nắm bắt được những kỹ năng cần thiết thì sẽ là bàn đạp để ta cưỡi sóng và bật cao. Còn nếu không, bạn sẽ thấy mình đang bị con sóng ấy nhấn chìm.

Ngoài cách đọc bài trên blog của tôi, bạn cũng có thể tìm thấy những điều thực tiễn ấy thông qua các bản tin được đều đặn gởi vào hòm mail bạn mỗi thứ Ba hoặc thứ Bảy hàng tuần.

Chủ đề ngày hôm nay sẽ thuộc series Marketing, Writing giúp mang đến cho bạn cái nhìn rõ hơn về kỹ năng viết lách, cũng như chỉ dẫn bạn cách ứng dụng và giúp cải thiện tích cực nhiều khía cạnh trong công việc và cuộc sống.

Bạn đã từng nghĩ gì về Viết lách?

Thú thật đi nào, có phải bạn đã hoặc đang nghĩ viết lách chỉ dành cho thiểu số những con người có năng khiếu riêng, giống như ca sỹ được trời ban cho giọng hát vậy. Mà thật ra ca sỹ cũng vẫn phải luôn rèn luyện để hát tốt hơn mỗi ngày mà nhỉ?!

Trong những bài viết của cây bút Ann Handley thuộc toà soạn Wall Street Journal đã chỉ ra rằng: “Điểm khác biệt giữa giỏi toán và dở toán nằm ở sự nỗ lực. Bạn cần phải cố gắng và cố gắng. Chỉ vậy thôi.

Viết lách cũng như vậy.”

Những người ngoại đạo của Viết lách đều tin đó là một bộ môn nghệ thuật dành cho số ít người, chỉ những ai “được chọn” mới có thể làm tốt công việc khó khăn này. Nhưng hình dung nhé, ai trong chúng ta muốn giao tiếp được tốt cũng cần nhuần nhuyễn Nghe – Nói – Đọc – Viết. Viết có vẻ là kỹ năng khó nhằn hơn những kỹ năng còn lại, nhưng chắc chắn vẫn là kỹ năng cần thiết, và dành cho số đông.

Chắc các bạn đều đồng ý rằng: Kỹ năng là thứ có được nhờ sự tiếp thu, trải nghiệm, rèn luyện và thực hành đi thực hành lại. Trong trường hợp này, Viết lách chính xác là một thói quen, không phải là một loại hình nghệ thuật các bạn ạ.

kỹ năng viết lách cần thiết cho tất cả chúng ta
Viết lách thật ra là kỹ năng dành cho số đông, không phải bộ môn nghệ thuật dành cho thiểu số

Sự thật về kỹ năng viết lách là

Khi nghĩ về viết lách, bạn sẽ nhận ra sự thật rằng bản thân ngày nào cũng viết cả. Bạn viết email đến cấp trên, đồng nghiệp để trao đổi công việc; Bạn viết proposal để đề xuất xin duyệt một hạng mục nào đó; Bạn cũng viết lên facebook, insta… của mình, hoặc bình luận bên trang của người khác…

Bạn thấy đó, chúng ta dùng kỹ năng này mỗi ngày, nhưng chưa thật sự rõ ý nghĩa của nó và thường vô tình dựng lên hàng rào chắn khi nghe đến “viết”. Đa số sẽ liên tưởng ngay đến công việc viết nội dung của người làm marketing, hay viết báo tin tức, hay thậm chí sáng tác thơ văn. Nhưng viết lách là một phần kỹ năng giao tiếp của chúng ta.

Một khi kỹ năng viết được cải thiện, cũng là lúc bạn có thể giao tiếp hiệu quả hơn với thế giới bên ngoài:

  • Bạn có thể thoải mái kể một câu chuyện vui vừa trải qua hồi cuối tuần để chia sẻ trên facebook
  • Bạn có thể gõ phím liên tục viết một post tuyển dụng hấp dẫn thu hút ứng viên
  • Bạn tự tin viết một bản đề xuất proposal mạch lạc và hiệu quả để gởi lên cấp trên duyệt chi ngân sách
  • Bạn cũng không cảm thấy căng thẳng nếu được viết một lá thư trình bày một vấn đề nào đó trong học tập hay công việc.

Bạn thấy không, tính ứng dụng nhiều vô kể!

Có thể bạn chưa biết về những tác giả Viết lách lừng danh

Bạn biết không, tuy là người viết hơn chục năm rồi, nhưng những năm trước tôi viết không đều. Chủ yếu là cung cấp dịch vụ viết bài PR, nghĩa là viết thuê để nhận thù lao là chính.

Khoảng 5 năm trở lại đây tôi mới viết nhiều hơn, cho bản thân và cho những dự án cá nhân. Nhưng phải thú nhận rằng có nhiều giai đoạn tôi cảm thấy bế tắc với việc viết của chính mình. Tôi không duy trì đều đặn như kế hoạch đặt ra, và thường đổ lỗi cho lịch công việc bận rộn hoặc không có cảm hứng viết.

Vì thế tôi đã tìm đọc rất nhiều về cách duy trì kỷ luật lẫn năng lực viết của những nhà văn lớn, những người có tên tuổi trong nghiệp viết lách để tìm động lực cho chính mình.

Thì nhận ra rằng, họ cũng không khá hơn những con người bình thường như chúng ta là mấy.

Họ cũng có rất nhiều phút yếu lòng, thấy mình kém cỏi, ngồi thừ hàng giờ đồng hồ trước trang giấy trắng. Hay như Philip Roth – tiểu thuyết gia người Mỹ có chia sẻ: “Bắt đầu một cuốn sách thật khó chịu. Tôi hoang mang vô cùng về nhân vật, và cách để thử thách họ… Nhưng tệ hơn việc không biết viết về cái gì, là không biết phải viết như thế nào.“

“Một nhà văn đi trước có thể cho nhà văn trẻ hơn lời khuyên gì? Chỉ có thể là những gì người ấy mong muốn được chỉ bảo nhiều năm về trước. Đừng nản lòng! Đừng lén nhìn và so sánh mình với những người đồng nghiệp khác!… Hãy dốc lòng mà viết.

Trước khi nhà văn vĩ đại trở nên vĩ đại, hay thậm chí, vững tay, người ấy cũng phải mò mẫm để tìm cho mình một lối đi, một tông giọng, cũng giống như bạn lúc này.” – Joyce Carol Oates – nhà văn người Mỹ.

Đâu phải những người mà bạn thấy là viết tốt thì tự nhiên sinh ra họ đã được ấn định sẽ viết tốt. Tất cả đều là thành quả của quá trình dài miệt mài nỗ lực cả.

Vậy nên, hãy để tôi đồng hành cùng bạn trong suốt chặng hành trình khám phá và rèn luyện ấy nhé.

Những bài viết tiếp theo trong series này sẽ chia sẻ đến bạn nhiều hơn nữa những câu chuyện, những lầm tưởng và cách hiểu đúng về viết lách, cũng như mỗi ngày một tip để bạn rèn luyện kỹ năng viết của chính mình.

Hãy đón đọc những bài viết tiếp sau nhé.

Be Gentle,

Love.

Bản tin số #2201

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Viết chuyên môn

Đừng làm freelancer fulltime, chỉ vì ai đó bảo bạn nên như thế

by My Duong

Bài viết dành cho những bạn trẻ cô đơn vào đời, mơ màng bước vào thị trường lao động và có ý định làm freelancer fulltime vì… nghe nhiều người nói làm vậy ngon ăn lắm.

Bạn đã nghe rất nhiều người cổ vũ, thậm chí cổ xuý cho việc nên trở thành freelancer toàn thời gian. Nhưng chắc các bạn trẻ quên nhìn lại background, nền tảng của những người đang cỗ vũ các bạn, nói ra rả vào tai bạn mỗi ngày “Hãy làm freelancer đi, sướng lắm, tự do lắm, nhiều tiền lắm” là ai. Tôi có thể chắc chắn với bạn rằng 99% trong số đó đều từng lăn lộn ở các doanh nghiệp, lớn có nhỏ có; đều kinh qua các vị trí chuyên môn lẫn quản lí, có thành tích tương đối, có quá khứ vẻ vang trước khi “rửa tay gác kiếm” để an tâm làm freelancer toàn thời gian.

Họ nói rất nhiều về ưu điểm của việc trở thành freelancer fulltime, ví dụ như:

  1. Thời gian linh hoạt
  2. Làm việc sáng tạo
  3. Có thể chủ động lựa chọn KH và đội nhóm làm việc cùng
  4. Không bị micro-management, hoặc bị kiểm soát bởi những Sếp không ra gì
  5. Thu nhập không giới hạn, làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu

….

Tuy nhiên đó có phải là toàn bộ sự thật?! Nếu đứng ở góc độ vi mô của người lao động trẻ lẫn góc độ vĩ mô của nền kinh tế thì đều không ổn.

Tính chất công việc giúp tôi “đi đi lại lại” giữa môi trường Tập đoàn – Doanh nghiệp SMEs – Trường Đại học, Học viện. Tôi có cơ hội được nghe nhiều lời tâm sự khi các bạn sinh viên, bạn trẻ mới ra trường, hoặc muốn đổi ngành đến xin lời khuyên về tư vấn, hướng nghiệp trong ngành Marketing.

Có hôm một em gái nhỏ chia sẻ với tôi thế này: “Em học xong cấp 3 và quyết định làm freelancer toàn thời gian, sống cuộc sống như em muốn. Xong sau đó em thấy rất khó khăn vì chưa có nhiều kinh nghiệm. Em quyết định quay lại học Cao Đẳng (thay vì học Đại học) để có thời gian làm freelancer được tốt hơn. Chị thấy em nên làm thế nào là tốt nhất ạ?”. Thật lòng là nghe em ấy nói xong tôi muốn té ngửa. Ai lại đi tiêm vào đầu một bạn trẻ 18, 19 tuổi cái suy nghĩ không đi học và làm freelancer để có tương lai như mình mong muốn. Điều này cũng tệ tương tự như có thời gian nhiều tờ báo mạng lên mấy bài kiểu như “Bỏ học, kiếm tiền trăm tỉ tậu xế sang”, “Không cần học đại học, cô gái kinh doanh thành công tháng kiếm trăm triệu”. Thế giới đang phổ cập giáo dục lên đến bậc Thạc sỹ, đây lại có một bộ phận người cổ xuý cho việc ít học đi. Thua!

Liệu có nên làm Freelancer fulltime khi còn quá trẻ
Tính chất công việc cho tôi có cơ hội được lắng nghe nhiều băn khoăn từ các bạn trẻ, các bạn sinh viên

Tôi có cơ hội đọc được bài phỏng vấn rất hay do Advertising Việt Nam thực hiện với Tiến sỹ Trần Văn Thông – giảng viên ĐH Nhân Văn, Tp.HCM. Có đoạn Thầy chia sẻ như sau khi được hỏi về: “Rất nhiều bạn trẻ rất yêu thích công việc freelancer, vậy tại sao Tiến sĩ lại cho rằng freelancer là một cái bẫy?”

“Khởi nghiệp có thể xé nát nguồn nhân lực trẻ ra. Tôi không phủ nhận khởi nghiệp là tốt nhưng phải có cơ sở vững vàng chứ không phải vì nghĩ ra một ý tưởng nào đó mà “quay xe" đi khởi nghiệp. Freelancer, với tôi mà nói cũng chính là một cái bẫy.

Vì freelancer sẽ tách người trẻ ra khỏi hệ sinh thái nghề nghiệp. Người làm công việc freelancer giống như một cái cây lẻ loi bị tách ra khỏi môi trường, họ vẫn có thể hoạt động và tồn tại nhưng không phát triển theo chuyên môn, theo chiều sâu.

Cái bẫy ở đây chính là freelancer cho phép người trẻ linh hoạt thời gian, vẫn có thu nhập và công việc, thế nhưng họ sẽ không có sự nghiệp đúng nghĩa. Tôi cho rằng Gen Z đang có những tiêu chí xã hội rất khác so với những thế hệ còn lại. Họ muốn xã hội đáp ứng những nhu cầu cá nhân như sức khỏe tinh thần, tự do sáng tạo, tự chủ thời gian,.... Và khi các doanh nghiệp không đáp ứng được thì một trong những điểm đến của họ chính là freelancer. 
Thế nhưng, nếu người trẻ chỉ có một vài kĩ năng, một vài năng lực nhỏ mà đã tách mình ra khỏi hệ sinh thái và cứ lơ lửng như vậy thì cũng chỉ tồn tại được trong một đoạn thời gian ngắn.”

Những bạn trẻ vừa ra trường, hoặc mới ra trường chỉ 1 vài năm đã vội vã trở thành freelancer toàn thời gian thì quả thật rất phí."

Tôi nghĩ câu các em nên hỏi là “Em nên làm freelancer khi nào? Dựa trên những nền tảng gì?”. Bởi khi hỏi câu: “Em có nên làm freelancer fulltime hay không?”. Thì tôi không ngần ngại trả lời là: “Không nên”.

Vì sao vậy? Tôi xin liệt kê một vài lý do nổi bật liên quan đến cơ hội phát triển nghề nghiệp.

Bạn sẽ đánh mất nhiều cơ hội vươn tầm bản thân khi làm freelancer fulltime quá sớm

Khi làm trong Doanh nghiệp, các em sẽ có cơ hội gặp được những anh chị ở những vị trí cao, tầm nhìn lớn và phong thái làm việc đỉnh đạt từ nhiều phòng ban khác nhau. Các anh chị ấy phụ trách những vị trí khác nhau, kinh nghiệm tích luỹ, góc nhìn, quan điểm, phong cách làm việc đa dạng… Khi tiếp xúc với họ trong quá trình làm việc sẽ giúp các bạn có cái nhìn đa chiều, đứng ở nhiều góc độ để nhìn nhận một vấn đề. Không bị “Thầy bói mù xem voi”.

Nếu làm trong các Tập đoàn đa quốc gia, các bạn còn có cơ hội họp hành và làm việc cùng các thành viên ở các nước khác. Có những dịp được họp với những anh chị level cao từ Regional, Global sang… sẽ có lúc bạn cảm giác “sao mình ngu thế” nhưng lại rất sung sướng vì điều ấy. Bởi lúc đó bạn nhận ra mình sẽ học được nhiều thứ và nâng cấp bản thân mình lên cao.

“Thà làm cái đuôi con rồng còn có ngày được bay lên trời, hơn là làm cái đầu con tôm, cả đời cắm xuống đất”.

Bản thân tôi từ những năm sinh viên đều tâm niệm như vậy
Làm freelancer fulltime có phải là con đường sự nghiệp lâu dài của bạn trẻ?
Các bạn trẻ cần có suy nghĩ về hai khái niệm “công việc” – “sự nghiệp” trước khi đưa ra quyết định lối đi cho chính mình

Kiến thức, tài nguyên được “cho không”

Khi làm trong các tổ chức luôn có hoạt động đào tạo, đào tạo nội bộ hoặc thuê ngoài. Các doanh nghiệp càng lớn thì càng chú trọng phần này. Có những chương trình học về kỹ năng mềm, kỹ năng cứng, nghiệp vụ… rất hay mà chỉ có Doanh nghiệp mới đủ khả năng tài trợ cho nhân viên được hưởng quyền lợi đó.

Hay như có những chương trình đào tạo về code of conduct – chuẩn mực hành vi ứng xử, hầu hết mọi người cảm giác phải học như bị ép buộc, nhưng cá nhân tôi thấy rất cần. Học để giúp những người “chân lấm tay bùn” biết đường mà hội nhập với môi trường quốc tế.

Nhiều nhóm kỹ năng được rèn giũa

Làm công việc nào cũng vậy, kỹ năng chuyên môn/ kỹ năng cứng là một phần nhỏ trong tất cả những gì ta cần để phát triển nghề nghiệp. Môi trường doanh nghiệp sẽ là nơi tuyệt vời để bạn trau dồi, thực hành những bộ kỹ năng khác, ngoài chuyên môn. Có thể kể đến như làm việc nội bộ, làm việc liên phòng ban, làm việc với khách hàng, đối tác, nhà thầu; làm việc với các team ở các nước khác…

Nếu tách mình ra khỏi môi trường này, freelancer fulltime không có nhiều điều kiện để trải nghiệm, thử thách và rèn luyện những kỹ năng giúp bạn hoà nhập và phối hợp. Bắt đầu công việc tự do khi còn quá non trẻ, bạn chưa biết cuộc đời khắt nghiệt thế nào và cách ta đối phó với chúng ra sao. Có nhiều trường hợp khách hàng thấy bạn chưa có kinh nghiệm, dễ bắt nạt còn quỵt tiền, chèn ép và không thanh toán cho bạn nữa.

Cơ hội mở rộng nghề nghiệp về lâu dài

Không mấy ai trong chúng ta có thể chắc chắn con đường mình chọn năm 18, 22 tuổi là con đường mình sẽ đi cả đời. Có những giai đoạn bạn sẽ cực kì thích làm chuyên môn, nhưng có khi bạn muốn làm Tư vấn, Cố vấn, Đào tạo;

Ở vai trò người làm việc ở Client side tại các Tập đoàn, tức là bên thường mời/ thuê mướn các bên cung cấp dịch vụ… chúng tôi thường review rất kĩ background, credential/ Hồ sơ năng lực của các bên cung cấp dịch vụ.

Client có kí hợp đồng với Freelancer không? Có chứ, nhưng chỉ dừng lại ở các hạng mục nhỏ, rời rạc, ví dụ như vài bài PR, vài file thiết kế, ai làm tốt lắm thì một dự án tầm 3 tháng…Rồi thôi. Chúng tôi không bao giờ giao những dự án lớn cho một cá nhân hay team freelancer nào cả. Vì liên quan đến thủ tục xét duyệt năng lực nhà cung cấp, tư cách pháp nhân, khả năng về vốn, bồi thường thiệt hại (nếu phát sinh).

Hay như các bộ phận Đào tạo, Nhân sự trong công ty cũng thường ký với các Học viện để cung cấp dịch vụ Training. Nếu có mời cá nhân là Chuyên gia, thì cũng là những anh chị với thành tích cộm cán sau nhiều năm làm nghề, được chứng thực qua các công ty, tổ chức anh chị ấy từng làm.

Thế thì việc làm freelancer fulltime từ những ngày đầu ra trường không có một ai dùng giấy trắng mực đen chứng thực cho bạn, để sau này bạn đủ khả năng cung cấp những dịch vụ cao cấp hơn giúp nâng vị thế mình lên cả.

Khi các bạn lựa chọn lối đi, cần tỉnh táo cân nhắc trên nhiều khía cạnh, đừng chỉ thấy cái lợi trước mắt

Cơ hội học lên cao

Một trong những tiêu chí xin học bổng khi đi học Master chính là có tối thiểu 3 năm kinh nghiệm làm việc trong các tổ chức liên quan đến chuyên ngành bạn đang muốn học.

Thậm chí có nhiều quốc gia khi xét VISA cấp cho du học sinh, họ không tin những giấy tờ nhà đất khi bạn nộp trong bộ hồ sơ. Họ chỉ tin giấy tờ đóng dấu Bảo hiểm Xã hội thể hiện quá trình tích luỹ của bạn mà thôi. Mà giấy đóng Bảo hiểm Xã hội từ đâu mà có? Từ chính những công ty bạn làm việc, họ có nghĩa vụ đóng để bảo vệ quyền lợi của người lao động là bạn.

Hay đến giai đoạn mở công ty, thành lập Doanh nghiệp

Tôi nghĩ nhé, đâu ai làm freelancer fulltime cả đời, rồi sẽ đến lúc bạn muốn vươn mình lên hoặc đơn giản vì Doanh nghiệp thuê mướn dịch vụ từ bạn cần bạn xuất hoá đơn thì mới có thể chi những khoản Hợp đồng lớn.

Thế thì, chỉ với kinh nghiệm chuyên môn không thể nào đủ để bạn có thể duy trì hay phát triển một công ty cả.

Khi đã từng làm những Doanh nghiệp đầy đủ phòng ban chức năng, phân chia nhiệm vụ công việc cho các vị trí, có quy trình làm việc phối hợp, có hệ thống vận hành… bạn sẽ có cái nhìn đầy đủ hơn để chuẩn bị cho tương lai nếu bạn muốn phát triển lên làm chủ doanh nghiệp.

Tôi đã từng gặp những người chủ Doanh nghiệp với tiềm lực kinh tế từ gia đình rất lớn, cứ tốt nghiệp ra trường là cầm cọc tiền mở công ty nhưng thua lỗ triền miên. Bởi họ chưa từng đi làm ở đâu cả, không có chuyên môn cụ thể, cũng chưa từng làm tốt vị trí quản lý, chưa từng va chạm trong môi trường Doanh nghiệp. Thì lấy đâu ra kinh nghiệm mà điều hành công ty.

Phóng lao thì phải theo lao, họ được gia đình bơm tiền nên cứ đốt tiền như công tử Bạc Liêu nấu trứng vậy. Bạn nghĩ trong chúng ta có được mấy người có tiền để đốt?! Mà thật ra cũng chỉ nên tự đốt tiền mình, lớn rồi ai lại xài tiền cha mẹ nhỉ 😉

Những vấn đề khác ngoài con đường sự nghiệp, việc đi làm ở các tổ chức, có hợp đồng lao động cũng giúp các bạn thuận lợi hơn khi:

  1. Bạn muốn vay mua nhà, mua xe không có hợp đồng lao động thì thôi đành quên đi
  2. Bạn muốn xin VISA đi các nước châu Âu, HongKong… hợp đồng sẽ giúp bảo chứng cho việc “bạn đi rồi sẽ quay về”
  3. Bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp, thai sản… càng cần thiết với người lao động, đặc biệt là với nữ giới.

Còn mục rất quan trọng nữa là thu nhập, vì thu nhập là yếu tố “confidential”, không ai công khai thu nhập thật sự từ công việc của mình cho người khác xem cả. Chính vì thế nên tôi không nói nhiều về phần này để tránh phiến diện. Tuy nhiên tôi đã từng nghe một số người em kể là thu nhập thật sự từ công việc freelancer toàn thời gian không đủ để em ấy duy trì cuộc sống như mong muốn, muốn dư dả thì làm luôn cả những việc “không minh bạch, không thể công khai”.

Làm thế nào mới tốt cho sự nghiệp lâu dài?

Lý tưởng nhất, và cũng là toàn vẹn nhất cho các bạn về nhiều mặt thì tôi xin đưa ra gợi ý như sau:

Bạn có công việc chuyên môn tại một tổ chức chuyên nghiệp

Điều này giúp bạn có thể giữ bản thân ở trạng thái cập nhật liên tục; tăng mức độ uy tín cho profile cá nhân; có thu nhập và các khoản bảo hiểm.

Song song đó tích luỹ thêm nghiệp vụ chuyên môn, những bộ kỹ năng khác từ việc làm freelancer.

Khi này vừa có thể tăng thêm thu nhập, vừa khai thác mối quan hệ giữa hai nhóm công việc qua về cho nhau.

Có một sự thật là nếu bạn làm Doanh nghiệp một thời gian đủ dài, bạn chuyển dần sang làm freelancer fulltime thì rất tốt, chẳng ai làm khó gì bạn cả.

Nhưng nếu ngược lại, tỉ lệ thành công không quá 1%, nhất là khi thời gian làm freelancer fulltime của bạn càng dài, thì cơ hội càng gần về 0.

Freelancer fulltime

Thế thì, có lúc nào nên trở thành freelancer fulltime không?

Có chứ, đó là khi bạn “đủ lông đủ cánh”, mạnh cả tiếng lẫn tiền, thì lúc đó dù làm việc tự do nhưng cái thế của bạn khác lắm. Và quan trọng là, hãy trở thành freelancer fulltime khi và chỉ khi bạn sẵn sàng, về mọi mặt. Đừng vì chị A bảo thế, anh B khuyến khích thế. Họ không sống thay bạn, không chịu trách nhiệm cho sự nghiệp của bạn nếu chẳng may nó dang dở.

“Luôn cẩn trọng với mọi lời khuyên – ngay cả những lời này”

– Carl Sandburg –

Mình hay nói với các bạn trẻ là “Nghe ai khuyên thì nghe ít thôi, phải tỉnh táo nhìn nhận từ nhiều góc độ, đừng tin hoàn toàn, vì thiệt thòi là bạn nhận lấy.”

Be Gentle,

Love.

0 comment
2 FacebookTwitterPinterestEmail
Bình tĩnh sống
Viết kết nối

Bình tĩnh sống giữa thế giới biến động

by My Duong

Hằng năm, cứ đến dịp sinh nhật, tôi lại tự tặng mình một món quà nào đó. Những năm còn độc thân, tôi chọn du lịch, thả mình lang bạt ở nơi có nhiều núi rừng. Sau đó nữa khi khắt khe hơn về quản lý tài chính cá nhân thì tôi mua những thứ có thể trở thành tài sản. Trong thời điểm cần bình tĩnh sống như năm nay, tôi ưu tiên đầu tư cho một dấu mốc về nghề nghiệp, mở thêm một nhánh cơ hội chuẩn bị cho tương lai.

Có những tháng ngày rất khó để bình tĩnh sống

Tôi có một người bạn, cũng là người em đang làm Data Science ở thung lũng Sillicon. Một tháng trở lại đây, sáng nào ngủ dậy tin nhắn đầu tiên nhận được cũng là tin layoff từ em ấy, vì ngược múi giờ. Ban đầu thì tôi còn bàn tán cùng em ấy về tình hình ở bển, sau đó thì cũng đưa ra lý lẽ này kia để khuyên nhủ cho em bớt lo âu. Nhưng những tin tức về các Tập đoàn công nghệ bên Mỹ sa thải hàng ngàn, hàng chục ngàn nhân viên vẫn cứ gởi đến làm tôi cảm thấy bực và không phản hồi tin nhắn nữa.

Tại sao? Vì trước nay tôi rất ghét người tiêu cực và bi quan.

Nói thật với bạn, nói đến “lo, buồn, khổ” thì chắc chắn ai sống ở đời cũng có cả. “Người giàu cũng khóc” mà. Nhưng nếu ai cũng suốt ngày chăm chăm nghĩ đến mặt tối của cuộc đời thì chẳng phải khắp nơi toàn bi quan, tăm tối sao? Đã mất công suy nghĩ, sao không nghĩ những gì tích cực tươi sáng? Sợ bị sa thải sao không tranh thủ lúc chưa bị sa thải mà học lấy những kĩ năng làm bản thân mạnh lên? Hoặc tìm thêm những hướng phát triển nghề nghiệp có thể tận dụng những kĩ năng, kiến thức thế mạnh của bạn?

“Người có trí tuệ thông minh bàn về ý tưởng, người có trí tuệ bình phàm bàn về sự kiện, người có trí tuệ yếu nhược bàn về con người”

-Khuyết danh-

gương mặt bình tĩnh sống của tôi
VUCA thì vuca, tôi vẫn chọn hát vu vơ mỗi ngày để đối diện tích cực nhất với cuộc đời này

Bạn đã từng nghe đến VUCA chưa?

Khái niệm “VUCA” dùng để mô tả về thế giới “đa cực”, được xác lập khi thỏa 4 điều kiện: Biến động (Volatility), Không chắc chắn (Uncertainty), Phức tạp (Complexity) và Mơ hồ (Ambiguity). Những ảnh hưởng từ dịch Covid-19 đã một lần nữa đặt thế giới vào tình trạng “VUCA” kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009.

Khái niệm VUCA được Trường Chiến tranh Quân đội Mỹ công bố vào đầu những năm 90 để mô tả về thế giới “đa cực” xuất hiện sau Chiến tranh Lạnh. Lần gần đây nhất thế giới rơi vào tình trạng VUCA là trong thời gian diễn ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008-2009. Và khi dịch Covid với những tác động sâu sắc mà nó mang lại đã đặt thế giới vào trạng thái VUCA một lần nữa. Cụ thể năm 2022 này thì kinh tế cả thế giới biến động theo chiều hướng đi xuống, như bạn cũng biết.

Chúng ta cần làm gì để bình tĩnh sống và nắm thế chủ động giữa trạng thái “VUCA”?

Linh hoạt là chìa khoá giúp ta sống tốt ở bất kì môi trường nào

Nhiều năm làm trong corporate có nhiều ưu điểm như tôi từng chia sẻ trong những bài trước, nhưng cũng có điểm chưa ổn là góp phần làm cho bản thân tôi trở nên khá nguyên tắc. Khách quan mà nói tôi rất thích người có nguyên tắc trong công việc và cả trong cuộc sống. Nhưng trong bối cảnh mọi thứ luôn thay đổi và biến chuyển nhanh như hiện nay, nguyên tắc một cách cứng ngắt có thể triệt tiêu chúng ta.

Cơ hội công việc cho tôi tiếp cận được đa dạng nhóm doanh nghiệp lẫn người làm trong doanh nghiệp đó. Khi ở vai trò Marketer ở các Tập đoàn Tài chính, mọi phòng ban gần như được chuẩn hoá, bài bản; khi làm công việc Trainer, tôi tiếp xúc với doanh nghiệp vừa và nhỏ, các phòng ban còn khá sơ khai, thậm chí không có.

Khi làm công việc chuyên môn, tôi chỉ là một ai đó (bé nhỏ) trong một tổ chức lớn; khi là Giám khảo, Giảng viên đứng lớp cho sinh viên tôi lại rất có uy; khi đi Train & Coach cho Doanh nghiệp, người tôi gặp là Tổng Giám đốc và dàn quản lý của Doanh nghiệp nào đó. Thế thì tôi cần phải linh hoạt, luân phiên đổi vai, đổi chiếc nón mình đang đội cho vừa vặn với thế đứng của chính mình.

Có người nhìn vào thấy tôi thì thấy “bon chen quá” “phụ nữ sao phải khổ như thế, không an phận ở vị trí quản lý của một công ty nào đó lớn lớn là ngon rồi”. Nhưng tôi lại không thấy vất vả. Cuộc đời tôi phấn đấu không mệt mỏi để luôn được tự do đưa ra lựa chọn trong bất cứ điều gì mình muốn.

Vừa hay đây cũng là cách để đối diện với một thế giới sống đầy biến động và bất ổn như lúc này.

Khi đến bất cứ môi trường nào, làm việc cùng đội nhóm nào, tôi cũng luôn thầm nhủ bản thân: “phải linh hoạt, phải thích nghi, tuyệt đối không được cho rằng những điều mình đã tích luỹ là đúng tuyệt đối”.

Linh hoạt ở đây được hiểu theo nhiều mặt. Đó có thể là cách cư xử ở môi trường làm việc. Đó cũng có thể là cách chúng ta nhìn nhận một vấn đề.

Linh hoạt cũng có thể hiểu rộng ra là cách chúng ta đối diện với những tình huống, những quyết định hướng đi trong sự nghiệp của mình trong giai đoạn VUCA này. Trường hợp có người bạn của tôi đang có việc làm rất ổn, thu nhập tốt, vị trí tốt và rất thích công việc mình làm mỗi ngày, thì bỗng nhiên được cho nghỉ việc. Rõ ràng lúc này bạn chắc chắn sẽ hụt hẫng, đau khổ, bi quan nhưng đâu thể như vậy hoài. Nếu plan A của bạn là làm tốt công việc, nhận lương cao, mua nhà… thì giờ plan A sụp đổ, bạn phải xoay sang plan B, plan C… Sống được đã, những chuyện khác tính sau.

tất cả anh chị chuyên gia đều có gương mặt rất chi bình tĩnh sống
Trở thành “Chuyên gia” của BGS Global là một phần trong kế hoạch A’ của tôi

Luôn nhìn thấy điểm tích cực, tươi sáng trong mọi vấn đề

Thời điểm giao thừa Tết Tây hằng năm tôi sẽ ngồi viết những kế hoạch, mục tiêu cần đạt cho năm mới. Đầu năm 2022 tôi cũng viết rất hoành tráng phần Tài chính, dự tính sắm tài sản này, tài sản kia đủ cả. Nhưng đến giữa năm, nhảy việc gặp phải âm binh nên không thuận lợi, nhánh công việc chủ lực để tôi tạo ra thu nhập nuôi hai nhánh còn lại xem như gãy. Hạng mục Tài chính của tôi xem như hỏng trong năm nay.

Nếu là tôi của lúc trước, hẳn tôi sẽ đau khổ lắm. Nhưng điều tốt đẹp nhất của sự trưởng thành chính là giúp ta đối diện với mọi thứ một cách bình thản hơn, sáng suốt hơn. Lúc đầu tôi cũng khá lo lắng, có đôi lúc thấy sợ hãi khi kế hoạch mình vạch ra bị “gãy gánh giữa đường”. Nhưng tôi cho mình một tuần thôi, bất kì trạng thái tiêu cực nào cũng chỉ được phép có trong một tuần ấy. Sau đó thì tìm hướng giải quyết, nhìn sang những cơ hội phát triển khác.

Bánh xe cuộc đời của mỗi người có đến 8 nhánh, Tài chính chỉ là một trong số đó mà thôi. Tôi không thể vì mục Tài chính không tốt như kì vọng mà chê trách, không nhìn nhận những nỗ lực của bản thân trong suốt một năm qua. Tích cực mà nói thì năm 2022 chỉ có mảng Tài chính không tốt, 7 mảng còn lại đều rất tốt.

Đặc biệt là mảng “mối quan hệ” và “học tập”, tôi thu được những thành quả không ngờ tới. Điều làm tôi đặc biệt biết ơn là có những người anh chị, những người em chưa cần tôi mở miệng nhờ đã chủ động đưa tay ra giúp. Có người em thì chia sẻ thông tin, tài nguyên học tập; có người thì tài trợ thiết bị hỗ trợ công việc; các anh chị em bạn bè, HR Headhunt thì cứ có cơ hội công việc phù hợp là đưa CV tôi đến Doanh nghiệp; có người em thì đưa mức giá tượng trưng để giúp tôi hoàn thiện hệ thống bán khoá học của mình.

Tất cả đều là món quà quý giá khiến tôi cảm kích từ tận đáy lòng.

Luôn có hai nhóm người cùng tồn tại, một là chỉ thấy chấm đen trên tờ giấy trắng, nhóm còn lại chỉ thấy tờ giấy trắng tinh. Tôi chọn làm nhóm thứ hai. Kiểu gì cũng trôi qua một ngày, tôi chọn ngày đó trôi qua thiệt vui vẻ và lạc quan, nhẹ đầu, dễ sống.

“Cuộc đời như một ly nước, đầy hay vơi là do cách ta nhìn nhận mà thôi”.

diễn giải từ câu trả lời ứng xử của hoa hậu hoàn vũ 2005 Natalie Glebova “Hãy nhìn phần nửa đầy của ly nước, thay vì nửa vơi”

Đầu tư vào thế mạnh một cách có chiến lược 

Tôi là đứa thích học, ưu tiên đầu tư vào việc học của bản thân. Đương nhiên là học tập có chiến lược và có mục đích rõ ràng. Và nhìn nhận học là một cách đầu tư, dạng đầu tư phải có lời.

Từng có một bạn trẻ tìm đến xin lời khuyên của tôi về định hướng nghề nghiệp. Dù đã ra trường 2 năm nhưng bạn còn rất mơ hồ về công việc. Thậm chí hỏi “chuyên môn của em là gì?” thì em ấy còn không trả lời được. Nói chuyện không trôi chữ, suy nghĩ không mạch lạc. Thế mà em ấy lại hỏi “Em nghe người ta nói làm nghề Coach rất tiềm năng, em có nên học làm Coach?”.

Câu hỏi của em nói lên điều gì? Câu hỏi này cho thấy giữa biển thông tin trên internet, nếu không có kiến thức, va chạm, trải nghiệm, bất kỳ ai cũng dễ bị nhấn chìm và có những quyết định sai lầm, dẫn đến mất một khoản chi phí cơ hội cực lớn. Và xôi hỏng bỏng không.

Trước nay tôi vẫn thừa nhận bản thân là người làm gì cũng có mục đích rõ ràng. Tất cả những nhánh công việc tôi làm, những khoá tôi học, những bằng cấp tôi thu thập, tựu chung lại đều làm bổ trợ qua về và phục vụ cho 3 từ khoá tôi định vị mình: Marketer. Trainer. Writer.

Chuyên môn của tôi là marketing, định hướng trở thành fullstack marketer, giảng dạy marketing, đào tạo DN đặt trọng tâm vào Sales MKT, dùng marketing để làm thương hiệu cá nhân khi làm writer.

Đó là cách tôi sắp xếp lộ trình phát triển sự nghiệp của mình, không phải hàng dọc, không phải hàng ngang, mà là chữ “T” thần thánh.

một gương mặt không thể tươi hơn
Tôi được người Thầy đáng kính của mình trao huy hiệu, chính thức trở thành thành viên của Hội đồng chuyên gia của BGS Global

Có tư duy hoạch định sự nghiệp, cuộc đời mình, như cách Doanh nghiệp làm

Tôi học được thêm một điều rất hay khi đi làm Doanh nghiệp có thể áp dụng cho cuộc sống cá nhân chính là xác định theme chủ đạo của năm. Điều này sẽ giúp Doanh nghiệp tập trung toàn lực vào đó nhằm đạt được mục tiêu đề ra, nhất là khi Doanh nghiệp chưa quá hùng mạnh, còn giới hạn về nguồn lực.

Ví dụ như hồi làm công ty BHNT có nhiều nhánh Sales, họ luôn xác định năm nay tập trung vào đội ngũ nào. Năm set-up nhánh Banca thì sẽ xác định năm nay là The Year of Banca, là sẽ đổ toàn bộ đội ngũ, tài chính, chính sách… để nhánh Banca được phát triển nhanh và mạnh nhất có thể, thậm chí là bùng nổ về tăng trưởng. Nhánh Banca ổn thì sẽ xoay đi làm chuyện khác. Trong suốt thời gian đó những nhánh còn lại cứ ở trạng thái duy trì.

Cá nhân tôi định vị bản thân là Marketer.Trainer.Writer, nghĩa là bộ kĩ năng cốt lõi có thể dùng được cho 3 nhánh nghề nghiệp; cố gắng để sự nghiệp có đủ 3 danh phận đó; tiền kiếm được từ 3 nguồn đó.

Nhưng trong sự giới hạn về nguồn lực, quỹ thời gian, mức độ tập trung… tôi không thể làm tốt ba việc một lúc. Tôi không thể vừa làm quản lý MKT ở một Tập đoàn nào đó với năng suất cao; vừa đảm bảo cho hình ảnh bản thân là Trainer xuất hiện ở nhiều Học viện, trường Đại học; vừa nhận nhiều dự án viết lách cho Khách hàng, NXB. Tôi chỉ có thể chọn một, hoặc quá lắm là hai thôi.

Vì thế mà tôi xác định 2022 là The Year of Trainer. Nghĩa là tôi hướng gần như toàn bộ thời gian, công sức, sự quan tâm, độ tập trung cho những hoạt động giúp tôi có thể nhanh chóng xây dựng hình ảnh, thương hiệu của một người Trainer.

đây là cách tôi bình tĩnh sống
Sau gần nửa năm học, thực hành, đi Doanh nghiệp… tôi đã chính thức được cấp “Giấy phép hành nghề”

Đối với Trainer tôi đi theo hai nhánh:

  • Một nhánh là giảng dạy kiến thức marketing, truyền thông, các thể loại viết cho học viên sinh viên. Tôi có nhiều Khoá học kết hợp cùng nhiều Học viện khác nhau. Tiêu biểu có thể kể đến như:

Phối hợp cùng Glint cho khoá học về Viết nội dung có chiến lược; cùng AiM Academy về ứng dụng content, PR. Và đặc biệt là khoá Copywriting – Viết Bán hàng từ chính personal brandname của tôi bằng nhiều hình thức như online hoặc qua video quay dựng sẵn.

  • Nhánh thứ hai là trở thành Chuyên gia của BGS Global, đào tạo và đồng hành cùng Doanh nghiệp SMEs: Áp dụng mô hình BGS Global đã được nghiên cứu, kiểm nghiệm ở các quốc gia phát triển, ứng dụng vào thị trường Việt Nam để các Doanh nghiệp vừa và nhỏ set-up trên một nền tảng vững vàng, tạo tiền đề từ đó tăng trưởng không giới hạn.

Tất cả nhánh công việc tôi đều lựa chọn đồng hành cùng những tổ chức lớn, có uy tín. Lý do của chiến lược này thì có rất nhiều, nhưng để chọn một thì chính là tôi muốn “rướn mình” lên cao hơn mỗi ngày so với ngày hôm trước.

Be Gentle,

Love.

Credit: Chân thành cảm ơn team BGS Global, đặc biệt em Phượng đã bố trí để các chuyên gia có buổi Tốt nghiệp ấm áp và hình ảnh lung linh.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
Viết kết nối

PHÁT TRIỂN SỰ NGHIỆP MARKETING: KHÓ KHĂN MÀ TỪ BỎ THÌ QUÁ DỄ DÀNG

by My Duong

Với định hướng phát triển sự nghiệp marketing trở thành full stack marketer, bạn có thể thấy tôi không phát triển sự nghiệp theo chữ “I”, tức là không đi đường thẳng, còn chính xác đi theo đường gì thì chắc tôi sẽ nói rõ hơn trong bài tiếp theo.

Tại sao không đi đường thẳng? Không phải đường thẳng luôn là con ngắn nhất để về đích sao?

PHÁT TRIỂN SỰ NGHIỆP: TỔNG QUÁT VIÊN

Lần đầu tiên tôi nghe đến cụm từ này là cách đây 2 năm, trùng hợp cùng lúc:

  • Đọc được trong cuốn sách Cha giàu Cha nghèo tập 1
  • Và một cô bé liên hệ phỏng vấn tôi cho series OnMic CHỦ ĐỘNG SỐNG của em ấy.

Tuy chỉ mới nghe về khái niệm nhưng thật chất con đường sự nghiệp tôi chọn đi đã có hơi hướng này từ những năm 2014 – khi đang làm việc tại Tập đoàn bảo hiểm thứ hai.

cho bạn nào chưa biết:

Generalist hay tổng quát viên là người có kĩ năng, kiến thức và kinh nghiệm tổng quát trên nhiều lĩnh vực. Đối lập với họ là chuyên viên, người có kĩ năng và kiến thức tập trung vào duy nhất một lĩnh vực.

Với nền tảng cũng như thế mạnh là một người học và làm nghề Marketing, tôi quyết định trước khi trở thành tổng quát viên, tôi phải là full stack Marketer trước.

PHÁT TRIỂN SỰ NGHIỆP MARKETING: FULL STACK MARKETER

Cụm từ Full stack trong lần đầu tôi nghe thấy và được em trai mình – Dev Op giải thích: những nhân vật đó rất “ghê gớm”, đụng chuyện gì cũng có thể lý giải và xử lý được.

Full stack là thuật ngữ trong ngành lập trình, xuất phát từ cụm full stack developer – những lập trình viên có kiến thức, kỹ năng sâu rộng, đảm nhiệm nhiều công việc khác nhau chứ không tập trung vào 1 mảng hay 1 chuyên môn nhất định nào đó. Họ có khả năng bao quát mọi thứ về mặt kỹ thuật trong quá trình từ đầu tới khi hoàn thành 1 sản phẩm cụ thể.

Tương tự, Full stack marketing là thuật ngữ lần đầu được đặt ra bởi hai chuyên gia Marcelo Calbucci và Morgan Brown. Thuật ngữ này đề cập đến tất cả kỹ năng, phương pháp cần có của một nhà tiếp thị.

Full stack marketer không cần là chuyên gia ở mọi lĩnh vực nhưng họ sẽ có khả năng hoàn thành công việc một cách trọn vẹn nhất. Họ không chỉ là người có kiến thức tổng quát về lý thuyết mà còn có kinh nghiệm, khả năng thực thi linh hoạt các mảng chức năng của marketing.

Bạn nghĩ điều này có dễ không ạ?

Xin thưa là không. Vì cũng như bao lĩnh vực khác, một cụm từ Marketing thôi nhưng thật ra là cả thế giới mênh mông và biến chuyển không ngừng. Để kinh qua được đủ các chức năng của Marketing, không hề đơn giản.

NHỮNG BƯỚC ĐI ĐẦU TIÊN TRÊN HÀNH TRÌNH SỰ NGHIỆP MARKETING

Từ những năm sinh viên, tôi vô cùng yêu thích hình ảnh một người làm Quan hệ Công chúng, vì nhìn đẹp – sang – và tài giỏi. 😀 <hơi phù phiếm nhỉ>

Thế là khăn gói đi học chứng chỉ Chuyên viên PR chuyên nghiệp rồi may mắn được một thầy, là Head of Marketing của Tập đoàn Bảo hiểm Manulife nhận làm thực tập sinh. Sự nghiệp làm PR tại big corporate bắt đầu từ đó. Nếu theo lộ trình phát triển sự nghiệp thông thường thời bấy giờ, sự nghiệp tôi có thể đi thẳng tắp từ PR Assistant lên Specialist rồi vài năm sau lên Manager chẳng hạn.

Nhưng sau đó, làm ở tập đoàn bảo hiểm thứ hai, bộ phận PR trở thành Brand & Communications theo nhu cầu phát triển chung của công ty. Cũng nhờ thế mà tôi được làm nhiều thứ hơn ngoài PR, được làm chiến dịch về thương hiệu, làm brand guideline, làm truyền thông nội bộ, làm sự kiện, làm 1 mảng nhỏ sơ khai của Digital: fanpage, SEO…

Lúc bấy giờ tôi chưa biết gì về khái niệm phát triển sự nghiệp theo chiều dọc, chiều ngang, cũng chưa biết generalist/ specialist, full stack marketer… chỉ đơn giản nghĩ rằng: mình tuyệt đối không được là ếch ngồi đáy giếng vì còn quá nhiều mảng phải học, phải làm, nên buộc mình phải thích nghi và nắm lấy cơ hội.

phát triển sự nghiệp marketing
phát triển sự nghiệp marketing
phát triển sự nghiệp marketing

CÓ KHÓ KHĂN NÀO VỚI QUYẾT ĐỊNH ẤY KHÔNG?

Có chứ, rất có là đằng khác. Thời điểm 2017 tôi có gần nửa năm trời bỏ việc để suy nghĩ và tìm con đường cho mình. Tôi lãnh bảo hiểm thất nghiệp, dùng hết, dùng sang cả tiền tiết kiệm, với quyết tâm kiên định rời ngành Bảo hiểm Nhân thọ và không bị bó buộc với chữ PR.

Giai đoạn ấy tôi thấy như điểm trũng của cuộc đời, nhưng vài ba năm sau nhìn lại thì cảm kích vì đó là trải nghiệm cần thiết, để có được bài học quý giá chuẩn bị cho những chặng lớn hơn của con đường phát triển sự nghiệp marketing.

Năm 2018 lúc chuẩn bị sang Ý, tôi nhận được đề nghị làm PR Manager cho công ty tài chính khá lớn. Chắc chắn là tôi từ chối dù thấy rõ một điều, nếu đi đường thẳng thì sẽ nhanh leo lên vị trí quản lý hơn, thu nhập chắc chắn cũng cao (sớm) hơn.

Lúc đó, tôi đang đảm nhận vị trí Trưởng nhóm, Mar – Coms team Leader. Nghĩa là level thấp hơn nhưng phạm vi công việc rộng mở hơn. Đúng với định hướng nghề nghiệp của tôi, nên dù không đi Ý thì tôi vẫn ở lại với công việc này.

Tuy nhiên, vẫn luôn có những đấu tranh nội tâm chưa bao giờ ngưng nghỉ trong tôi.

Ai cũng có những phút phải đối thoại với phần còn lại trong chính con người của mình:

  • Thấy đồng nghiệp thăng tiến nhanh hơn > xốn xang chứ
  • Thấy bạn bè kiếm được nhiều tiền hơn > nôn nóng nữa
  • Thấy người khác lo được cho cha cho mẹ nhiều hơn > lại tự trách chính mình

Chưa kể đến tác nhân bên ngoài là sự ái ngại, hạn chế tuyển dụng của Nhân sự lẫn Hiring Manager. Quay ngược thời gian về những năm 2015 đến trước đại dịch, chưa rộ lên khái niệm về nền kinh tế GIG, tổng quát viên… hầu như ai cũng muốn tuyển những người có đúng kinh nghiệm trong lĩnh vực đó, đã có chuyên môn về mảng đó để vào guồng công việc cho nhanh. Chính vì thế, cơ hội cho những người đi ngang như tôi lại càng thêm khó khăn.

NHƯNG,

chỉ có chúng ta mới biết, đâu là mục tiêu của mình và kiên định cho điều ấy. Và nếu có khó khăn mà từ bỏ, thì quá dễ dàng. Tôi không được sinh ra để làm điều dễ dàng.

ĐỘNG LỰC NÀO GIÚP TÔI KHÔNG TỪ BỎ PHÁT TRIỂN SỰ NGHIỆP MARKETING

Những lúc đứng giữa các sự lựa chọn hay khi bị thử thách quá nhiều, chắc chắn tôi có đôi lần dao động, muốn thoả hiệp với chính mình, rằng: thôi, “nhận làm PR Manager hay Coms Manager cũng ngon mà”. Những lúc như thế, bạn cần có thứ để vịn vào. Tôi chọn vịn vào sứ mệnh mình đã đặt ra và những giá trị cốt lõi mình muốn gìn giữ.

Trở thành một người đào tạo, giảng dạy:

Tôi muốn mình trao nhiều giá trị hơn cho những thế hệ học viên sau mình, nếu tôi không làm nghề, không kinh qua các vị trí công việc thì lấy chất liệu đâu để giảng dạy và đủ bề rộng để định hướng nghề nghiệp cho các em ấy?!

Bản thân lại là người cầu toàn, khi chưa chắn chắn điều gì, nhất là khi điều ấy ảnh hưởng đến người khác, tôi sẽ không làm.

phát triển sự nghiệp marketing: sinh viên cần người dẫn đường định hướng
Tôi nhận Thư cảm ơn của trường Đại học Kinh tế Tài chính về chia sẻ định hướng nghề Marketing cho các em

Cung cấp dịch vụ, tư vấn cho khách hàng:

Làm truyền thông marketing ở các tập đoàn có nhiều ngân sách, chúng tôi chỉ làm về Outbound marketing, nói đơn giản là có rất nhiều tiền để tiêu. Nhưng tại Việt Nam, lượng Doanh nghiệp vừa, nhỏ thậm chí tự thân lại chiếm 95% thị phần, tức là phải có cách làm marketing khác cho nhóm này chứ. Tôi tự mình học và làm, ứng dụng cho các dự án của mình cách làm Inbound marketing.

Nếu không tự trang bị kiến thức này, tôi không thể nào đi tư vấn, đào tạo hay đưa ra giải pháp cho nhóm Doanh nghiệp SMEs được cả, vì họ làm gì có ngân sách nhiều để đổ tiền tỉ vào billboard, TVC, quảng cáo tài trợ, làm CSR như các tập đoàn lớn?!

Đa dạng bộ skill sets giúp phát triển sự nghiệp marketing:

Trong thị trường việc làm luôn biến động và thay đổi nhanh chóng này, chỉ ai có thể trang bị đa dạng và cập nhật nhanh chóng kĩ năng làm việc may ra mới không bị đá văng khỏi đường đua.

Nếu chỉ ôm khư khư kĩ năng viết báo khi làm PR, làm sao tôi có thể viết content khi có khách hàng cần cho những nội dung trên nền tảng số?!

Thế thì việc định hướng trở thành full stack marketer buộc tôi phải liên tục cập nhật và học những bộ kĩ năng mới để đáp ứng những mảng công việc khác nhau dưới tên gọi chung là “Marketing”.

phát triển sự nghiệp Marketing rộng lớn với nhiều chức năng chuyên biệt
Marketing rộng lớn với nhiều chức năng chuyên biệt, bản thân tôi đang nỗ lực kinh qua tất cả

Đa dạng sự lựa chọn nghề nghiệp trong tương lai từ Full stack marketer

Nếu tôi yên vị ở một vị trí thảnh thơi (tạm thời), thì những năm sau sẽ ra sao? Được bao lâu? Nhu cầu tuyển dụng vị trí ấy trong tương lai có cao không? Hay có thể bị cắt giảm/ gộp vào các phòng ban khác trong bối cảnh các tập đoàn, doanh nghiệp đua nhau tái cấu trúc để tối ưu phần lợi nhuận.

Bài viết chuyên sâu cho mục này sẽ sớm xuất bản để bạn có nhiều gợi ý hơn cho sự phát triển nghề nghiệp của mình.

Thế thì, nếu muốn trở thành tổng quát viên hay full stack trong một lĩnh vực nào đó, bạn cần:

  • Chuẩn bị kiến thức nền thật vững
  • Lựa chọn chuyên môn mũi nhọn làm thế mạnh
  • Phát triển ra những mảng liên quan
  • Cứ liên tục đào rộng và đào sâu, rồi tiếp tục đào rộng, đào sâu.

Trong hành trình ấy, nếu bạn cần người hướng dẫn, giảng dạy và định hướng công việc về Marketing để có thể đi đúng và đi nhanh hơn, đừng quên liên hệ với tôi nhé.

Hình ảnh trong bài viết từ sự kiện: Talkshow “Quản trị marketing cho khách hàng Gen Z“ tại trường Đại học Kinh tế Tài chính do tôi làm diễn giả chính, chia sẻ về thế giới marketing rộng lớn và những lối đi cho các em.

Bài viết hưởng ứng series 200 ngày viết của nhóm OWD.

Ngày 1: KHÓ KHĂN MÀ TỪ BỎ THÌ DỄ QUÁ

Mình đã đọc phát biểu của bác thủ tướng Nhật, đại ý là “Việc từ bỏ, không tổ chức Olympic thì quá đơn giản nhưng chính phủ được thành lập ra là để vượt qua những thách thức“. Do đó, Nhật vẫn tiếp tục tổ chức Olympic dù sẽ phải đối mặt với những thách thức có thể nói là chưa bao giờ có trong kịch bản.

Tự dưng mình nghĩ tới chuyện viết lách. Ừ, ai mà chẳng thấy viết là khó khăn. Nhưng khó khăn mà từ bỏ thì dễ quá, sức mạnh nội tại của chúng ta để làm gì? Đôi khi suy nghĩ mình không làm được mới chính là rào cản, không phải ở bản chất của sự việc.

Be Gentle,

Love.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
corporate life - ưu và khuyết
Viết kết nối

CORPORATE LIFE – ƯU VÀ KHUYẾT

by My Duong

Nhìn lại chặng đường đã qua, tôi phải cảm ơn 10 năm làm việc ở các Corporate – các tập đoàn lớn. Thế thì, corporate life cho tôi được những gì?

Hôm nay không chỉ là ngày tròn trịa, đẹp về nghĩa đen mà với tôi cũng thật trọn vẹn khi nhận được lời mời nhận dự án chính thức từ Giám đốc Điều hành, trở thành Chuyên gia của BGS Global, tư vấn và huấn luyện tại các Doanh nghiệp SMEs.

Đây là cột mốc ghi nhận đáng kể cho một thời gian dài không có cuối tuần, thức khuya dậy sớm như nông dân đúng nghĩa. Vượt qua vòng xét hồ sơ năng lực, phỏng vấn 1 chọi 7-8 để tìm ra người phù hợp, tôi được xuất hiện trong lớp học cùng 3 người chị khác. Suốt thời gian đào tạo tại đây, tôi được học trực tiếp với chính Chủ tịch BrainGroup, một người Thầy có hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đào tạo và tư vấn cho các Doanh nghiệp Top 500. Sau đó là phần Thi sát hạch kéo dài trong 2 tuần để đảm bảo chuyên gia đã được trang bị đủ, đáp ứng kiến thức và kĩ năng cho các phần Training & Coaching khi đến với Doanh nghiệp.

Một trong những điều kiện để trở thành chuyên gia là ở độ tuổi từ 35 trở lên để đảm bảo nền tảng nghề nghiệp đủ đáp ứng yêu cầu của vị trí. May mắn là với những gì tôi đã tích luỹ được, tôi được đặc cách xét duyệt về độ tuổi, trở thành người trẻ nhất trong hàng ngũ Cộng đồng Chuyên gia của BGS Global (tính đến lúc này).

corporate life cho tôi được những gì?
Những thành viên trong cộng đông Chuyên gia BGS Global

Corporate life giúp trang bị tác phong và tư duy tốt

Tác phong khi đi làm việc tại các Doanh nghiệp lớn luôn được/ bị cấp trên, đồng nghiệp, đối tác đánh giá qua nhiều khía cạnh:

Chuyên nghiệp qua kỹ năng chuyên môn

Chuyên nghiệp qua thái độ

Trang phục chỉn chu, tác phong chuyên nghiệp khi đi làm

Luôn đúng giờ trong mọi tình huống

Giao tiếp chân thành giữ tác phong chuyên nghiệp

Đối xử tử tế với mọi người

Cầu tiến, ham học hỏi

Biết tự đứng lên khi vấp ngã

Tích cực xây dựng và đóng góp ý kiến với tác phong chuyên nghiệp

Chu toàn và cẩn thận

Tự đưa ra giới hạn thưởng, phạt cho mình

Tuân thủ các quy định ở công ty

….

Khi làm việc ở môi trường corporate, bạn sẽ luôn phải giữ cho mình chỉn chu, chuẩn mực nhất có thể. Điều mà gần như bị “skip” – “cho qua” nếu bạn làm việc ở các công ty nhỏ hoặc công ty gia đình, toàn người thân quen với nhau. Lúc đó những yêu cầu bên trên đôi khi bị xem là rườm rà, hình thức, không cần thiết. Tuy nhiên, lâu dần bạn sẽ mất đi phòng vệ, mất đi ý thức về việc mình “behave” – “hành xử” như thế nào là hợp lý, là chuẩn mực với từng nhóm đối tượng khác nhau.

Những thân thuộc, dễ gần ban đầu có thể bị đánh giá là qua loa, thiếu chuyên nghiệp, thiếu tôn trọng trong một số trường hợp nhất định. Bản thân tôi vẫn giữ quan điểm mỗi khi có dịp đưa ra lời khuyên cho các bạn trẻ, rằng: những năm đầu đời đi làm, ít nhất 3 năm, bạn nên lựa chọn những môi trường chuyên nghiệp để trải nghiệm. Công dụng của điều này thì rất nhiều, tiêu biểu nhất là tạo cho bạn một nền móng vững chắc về professional manner – tác phong hành xử chuyên nghiệp. Đây là hành trang quý giá để sau này bạn có thể linh hoạt trong đa dạng những nơi bạn đặt chân đến.

corporate life dạy tôi cách cư xử và trang bị tác phong
Tác phong chỉn chu, hành xử chừng mực là những điều tôi học được suốt thời gian đi làm corporate

Mở mang đầu óc và tầm mắt

Xuất phát điểm là dân tỉnh, là “em ở nhà quê mới lên” đó, hơn nữa lại không anh chị đi trước dẫn đường, không theo trường phái người quen gởi gắm, những năm đầu đời đi làm ở hai Tập đoàn Tài chính lớn là cơ hội cho tôi bước ra đời, âm thầm học hỏi và trang bị nhiều thứ. Gặp đồng nghiệp nào, đối tác nào, gần như trong đầu tôi cũng choáng váng với nền tảng của họ. Không có cha mẹ là ông này bà kia, thì cũng có anh chị là người này người kia.

Thời gian đầu tôi thấy mình hơi tội nghiệp, vì làm gì học gì cũng tự thân vận động mà có được. Nhưng sau đó nghĩ lại thì tôi lại tự tán dương chính mình, không cần vờ khiêm tốn để phũ nhận rằng: Bản thân rất khá vì có thể đến cùng nơi, đứng cùng chỗ với những người có xuất phát điểm cao hơn mình.

Cũng nhờ ở corporate, tôi được gặp những người anh, người chị đồng thời cũng là người đứng đầu, hoặc quản lý cấp cao, có kinh nghiệm chinh chiến nhiều năm ở các tập đoàn lớn. Để ý thức được mình thật nhỏ bé, cần bổ sung, hoàn thiện liên tục để trở thành phiên bản ưu tú hơn.

Hay những trải nghiệm ngoài công việc mà chỉ các tập đoàn lớn mới đủ khả năng đầu tư và chi trả như có lần tôi chia sẻ trong các bài viết như: https://tgwwriters.com/chat-lieu-nguoi-viet/

Corporate life giúp tôi có nền tảng và danh tiếng tốt

Tôi vẫn thường tự đùa rằng bản thân là người “háo danh”, tức là làm gì cũng cân nhắc xem việc đó tác động đến “tên tuổi” của mình như thế nào, điều này còn quan trọng hơn số tiền tôi thu về khi làm công việc đó nữa.

Nhớ có lần tôi đi phỏng vấn, chị Hiring Manager nhìn vào CV và trao đổi xong thì nói là “chị hỏi em vậy chứ chị biết hết, em làm việc được với ngân hàng <giấu tên> trong suốt từng đó thời gian đó là chị thấy em giỏi rồi. Chị cũng từng serve account đó nhưng 7 tháng là ngưng” 🙂 Không biết nên khóc hay nên cười, nhưng rõ là có nhiều “cái tên nói lên tất cả”.

Và vừa hay background làm việc trong những Doanh nghiệp lớn giúp tôi củng cố hồ sơ năng lực của mình. Tôi vẫn luôn thầm cảm ơn vì đó cũng là một trong những yếu tố quan trọng giúp hồ sơ nhận học bổng đi học Master của tôi sáng hơn, và bây giờ thì tăng tính thuyết phục rất nhiều khi góp phần giúp tôi trở thành Chuyên gia của BGS Global.

NHƯNG, luôn có chữ nhưng 🙂

Tuy nhiên, tôi phải nhấn mạnh rằng cần phải tỉnh táo nhìn nhận rằng Corporate không phải là con đường duy nhất để chúng ta xây dựng sự nghiệp trong đời. Ít nhất là với nhóm những người thích bản thân trở nên đa-zi-năng, không bị bó hẹp và giới hạn khả năng phát triển.

Với kinh nghiệm của một người có 10 năm vòng quanh trong môi trường Corporate, tôi sẽ nói với bạn lý do tại sao nhé. Những lý do tôi đang nói là về việc phát triển nghề nghiệp, chưa nói đến vấn đề Tài chính.

Giờ làm việc 9-to-5

Khung thời gian quá cứng này gần như triệt tiêu mọi cơ hội linh hoạt và đa dạng nguồn thu của một người. Mặc dù hiện có nhiều Doanh nghiệp cho phép làm hybrid, tức là không nhất thiết phải tới văn phòng làm việc. Nhưng thực tế thì bạn phải túc trực bên laptop, điện thoại 24/7 vì có thể bị gọi họp khẩn bất cứ lúc nào. Đấy là tôi chưa bàn đến khi bạn làm việc với Sếp quá toxic, ngồi vào họp chỉ có chửi và chửi và chửi, thì gần như bạn sẽ buồn nguyên ngày đó, và cả những ngày sau nữa, chả còn sức lực đâu làm việc, cống hiến.

Một điều nữa không biết những bạn khác có giống không, là tuy tôi có ngày phép nhưng không dám dùng nếu không thật sự cần kíp. Vì sao à, vì nghỉ 1,2 hôm là ik như rằng email, tin nhắn công việc sẽ ngập đầu, dẫn đến tâm lý không thể buông việc, không yên tâm và thấy đuối hơn sau những ngày nghỉ. Và càng leo lên cao, bạn sẽ càng bị buộc chặt với trách nhiệm và quyền hạn mà vị trí đó yêu cầu.

corporate life được và mất
Tôi lựa chọn học tập liên tục để không bị bó hẹp sự lựa chọn của bản thân

Corporate life hạn chế cơ hội đóng nhiều vai

Dù không ai ép buộc “Bạn chỉ được phép làm việc với chúng tôi trong khi hợp đồng còn hiệu lực” nhưng thực tế là khi người lao động kí hợp đồng với doanh nghiệp nghĩa là hình thành mối quan hệ cam kết, “bất khả phân li” trong thời gian còn hợp đồng. Dù ngoài giờ hành chính bạn có làm thêm bao nhiêu cho công ty đi nữa, chỉ cần trong giờ hành chính họ không thấy bạn thì gần như bạn bị kết án.

Hoặc với một người có niềm tự tôn lớn trong lòng như tôi, luôn muốn lời nói của mình có giá trị và được lắng nghe, thì rõ là khi chỉ là một ai đó – luôn có thể bị thay thế trong một tập đoàn lớn không giúp tôi thoả được chí tang bồng của mình. Trong hầu hết trường hợp chúng ta cố gắng góp sức bằng cách đưa ra các đóng góp, ý kiến để cải thiện chất lượng công việc. Nhưng Sếp đã không chọn thì lo im lặng làm theo, cấm cãi.

Và nếu chấp nhận cuộc đời corporate life thì gần như chúng ta đang tự triệt tiêu cơ hội phát triển không giới hạn của bản thân mình.

Bộ skill set dễ bị đóng chặt

Đối với tôi đây là điều quan trọng và đáng lo ngại nhất. Chắc bạn sẽ không phản đối tôi rằng, mỗi vị trí công việc hay mỗi nhóm phòng ban chuyên trách luôn yêu cầu đúng một bộ skill set nhất định. Càng làm trong tổ chức lớn thì bộ skill set càng bị bó hẹp lại vì tính chuyên môn cao.

Vì sao điều này lại nguy hại? Vì không ai chắc được vị trí bạn đang ngồi, công việc bạn đang làm 3 năm, 5 năm nữa có còn được trọng dụng không? Xã hội còn nhu cầu tuyển dụng vị trí đó hay không? Nhất là khi bạn lên chức cao, sự lựa chọn nghề nghiệp của bạn càng thu hẹp, điểm này thì dựa trên lý thuyết “thắt cổ chai”. Chưa nói chuyện, khi làm càng lâu trong corporate life, càng nhuần nhuyễn công việc của mình, bạn càng dễ rơi vào lối mòn, rập khuôn và không muốn thay đổi những điều đã thành thói quen.

Đừng để vì vô tình hay cố ý mà đẩy bản thân vào tình thế không được lựa chọn, không có bất kì sự tự do nào trong quyết định nghề nghiệp.

Bài viết này tôi muốn đề cập đến cả ưu và khuyết để bạn có thêm thông tin khi chọn và xem làm việc ở corporate là con đường huy hoàng duy nhất. Thực tế hoàn toàn không phải vậy. Có vô vàn cách làm và hình thức làm ngoài kia giúp bạn đạt được sự thịnh vượng cả về sự nghiệp – tài chính lẫn cuộc đời.

Bản thân tôi nghĩ, mỗi giai đoạn trong cuộc sống chúng ta sẽ có những lựa chọn công việc phù hợp tương ứng. Có lúc cần phải học hỏi và sự ổn định tạm thời từ corporate life, sẽ có lúc muốn tự do trang bị thêm nhiều skill sets bằng công việc freelancer; cũng có lúc thấy tích luỹ ổn rồi thì bứt ra làm kinh doanh.

Quan trọng là hãy chuẩn bị kĩ lưỡng, dám đương đầu với thay đổi và dũng cảm lắng nghe nguyện vọng của chính mình.

Be Gentle,

Love.

P/s: Bài này đã muốn viết lâu rồi nhưng nay mới xuất bản, sau khi được truyền cảm hứng từ bài viết cùng chủ đề của chị Linh Phan và em Vi Trần.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
tình bạn tốt luôn bên nhau
Viết kết nối

TÌNH BẠN TỐT – MAY MÀ CÓ NHAU, ĐỜI CÒN DỄ THƯƠNG

by My Duong

Nhân một ngày Trung thu rất đẹp, chúng ta nghỉ nói về viết lách một bữa. Thay vào đó ta nói về tình thân, tình bạn nhé. Những tình bạn tốt, những người bạn tâm giao luôn là tài sản quý giá trong đời.

Vào giữa năm nay, Klook, nền tảng thương mại điện tử về du lịch và giải trí, đã chia sẻ những thông tin mới nhất về sự thay đổi trong hành vi du lịch của người tiêu dùng khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APAC). Trong đó nổi bật lên có một ý là: “người dùng ở APAC thích đi du lịch cùng nhóm bạn hơn, và chỉ 30% bày tỏ sự hứng thú với việc đi du lịch một mình và tự phát. Điều này hoàn toàn trái ngược với giai đoạn trước đại dịch, khi mà hơn 79% người trẻ thế hệ Millennials đã lựa chọn đi một mình khi được thăm dò ý kiến.”

Như trong những bài chia sẻ trước, mình hay kể rằng bản thân là kiểu hướng nội đặc trưng. Nhưng may là chỉ thể hiện xu hướng muốn một mình khi ở nhà. Còn lại thì chưa bao giờ đi xem phim hay đi du lịch một mình cả. Đơn giản vì mình thấy thời gian chúng ta dành cho bạn bè, người thân đã hiếm hoi rồi, tại sao không tận dụng những chuyến đi để lưu giữ kỉ niệm và trải nghiệm cùng nhau nhiều hơn?

Ý nghĩa của tình bạn trong cuộc đời

Thật lòng mà nói thì mình thấy bản thân may mắn và có số chơi bạn. Tức là (trộm vía) gần như chưa bao giờ đối diện với những tình huống như trên phim, bạn bè hãm hại hay chơi xấu. Hoặc có lẽ một phần cũng do mình khá khắt khe khi “chọn bạn mà chơi”, cảm thấy không đồng điệu hoặc không có cảm giác an tâm thì tốt nhất không nên chơi. Càng lớn, định nghĩa về những mối quan hệ chất lượng của mình càng rõ nét: quan trọng là cảm nhận được sự chân thành, số lượng không có nhiều ý nghĩa.

Hôm qua tình cờ mình đọc được trên blog của một chị cũng tâm sự về mối quan hệ bạn bè, chị chia sẻ những lúc yếu lòng, buồn tủi không biết gọi cho ai khi từ Hà Nội nam tiến vào Sài Gòn lập nghiệp. Vậy là người bạn của chị nói “Em có thể gọi cho chị, chị sẽ bay vào với em”. Mình thấy rưng rưng xúc động với câu nói này. Bởi mình cũng có những người bạn đối với mình như thế và mình cũng muốn đối với họ như thế.

Những người bạn tốt
Những người bạn tốt bên mình trong suốt những năm tuổi trẻ

Như một ai đó từng nói câu mình thấy đúng vô cùng:

Bạn thân, không cần bạn phải nhắc nhở, không cần cố gắng giữ liên lạc, dù không gặp nhau một thời gian dài, chỉ cần ngồi xuống là có thể cùng ăn với nhau, ngay cả một câu “chào” cũng không cần, vén tay áo lên vừa ăn vừa nói “Tao kể cho mày nghe…”. Như thể bao nhiêu năm về trước cũng chẳng qua chỉ là ngày hôm qua mà thôi.

– Khuyết Danh –

Tình bạn tốt từ những cuộc gặp gỡ trước lạ sau quen

Bạn bè chí cốt của mình đến từ đủ mọi nơi, đủ ngành nghề, nhiều độ tuổi và sở hữu những nét tính cách đặc sắc. Có người điềm tĩnh trưởng thành, có đứa lại nhí nhố lăng xăng. Mà tựu chung lại chơi được với nhau thì đều tốt và lành tính.

Những người mình (mạn phép) xếp vào hàng cũ tâm giao thường là những tình bạn 10 năm, 20 năm, hay có đứa chơi với mình từ hồi lớp 5. Nhưng cũng có vài trường hợp đặc biệt, mới gặp mới chơi mà ngỡ như lâu lắm rồi.

Đó là người anh mình quen trong một chuyến đi phượt check cột mốc ở vùng biên giới cực bắc, về sau trở thành bạn phượt của cả 2 vợ chồng mình. Cứ mỗi lần mình ra Hà Nội công tác là anh em lại gặp nhau;

Đó là đứa em cho mình nương nhờ trong 2 tháng đầu qua Ý, cù bất cù bơ, không nơi ở. Cứ vậy khi đã học xong về Việt Nam, sự kiện nào trong đời mình cũng có nó xuất hiện như là em ruột vậy.

Những người bạn tốt

Những tình bạn tốt không phân biệt lớn nhỏ, đã quen nhau lâu hay mới vừa đây thôi

Bạn mình lớn nhỏ đủ cả, mỗi người một màu sắc, chỉ có điểm chung là khi đến với mình đều mang một màu nắng ấm áp, đầy yêu thương, khiến mình thấy tin tưởng hơn vào những điều tốt đẹp trong cuộc đời.

Đồng hành cùng nhau trong mỗi chuyến đi

Mình cũng lại là một Nhân Mã điển hình, tức là ham chơi, thích chạy nhảy như một chú ngựa hoang. Trước nay luôn có người partner đồng hành trong mỗi chuyến đi, thì giờ lại ăn may có thêm hội bạn sẵn lòng du lịch. Những người bạn chưa bao giờ từ chối những lần mình khởi xướng.

Có những chuyến đi gọi là “để đời’ của tuổi trẻ, mà dù bao nhiêu năm trôi qua, khi nhớ về mình đều vô tình nhoẻn miệng cười.

tình bạn tốt - bên nhau trong những chuyến ddi
tình bạn tốt luôn bên nhau

Những tình bạn tốt để lại một mảng màu xanh trong tâm trí mỗi khi nhớ về

Cũng có những chuyến đi là để kết nối, kết nối với bạn bè, kết nối với đứa trẻ bên trong con người mình.

Như chuyến đi đến EGlamping, kiểu cắm trại nhưng đầy đủ tiện nghi tụi mình đi cùng nhau quả là cơ hội tuyệt vời để gắn kết. Tụi mình được đắm trong không gian xanh mướt mắt, hít thở bầu không khí trong lành, được đón ánh Mặt Trời sáng sớm, được nghe những bài nhạc đồng quê đầy chất thơ. Hơn hết, được bên trại chuẩn bị đầy đủ tiện nghi, tận hưởng trọn vẹn cảm giác đi cắm trại nhưng không phải lo việc mang theo lều chỏng, thuốc xịt côn trùng… vì không gian ở đây được xử lý khá kĩ, an toàn cho cả trẻ em đi cùng gia đình. Menu đồ ăn cũng nhận được 5* từ mình vì tươi ngon và chất lượng vô cùng; bữa sáng cũng đa dạng món Á – Âu đủ cả.

Chúng mình được trang bị đầy đủ để có một không gian chill nhất

Tuy nhiên trên hết vẫn là khoản phục vụ ăn chơi, ở đây chuẩn bị đủ các loại nước có cồn từ nhẹ đến nặng, từ có ga đến không ga; có phục vụ văn nghệ ca sỹ hát live và hát cùng nhau; có board game xịn mịn. Thật sự là lâu lắm rồi tất cả tụi mình mới được cười thành tiếng, và giòn tan như vậy.

Mình yêu những nụ cười ngốc nghếch như trẻ thơ trong suốt chuyến đi của cả bọn.

Vậy nên với mình, tình bạn tốt là một tình bạn đẹp, nghĩ cho nhau và có những thứ đồng điệu có thể sẻ chia cùng nhau.

tình bạn tốt trong những tháng năm dài
Không gian mênh mông xanh ngát làm tâm hồn mình cũng thanh tân theo

Be Gentle,

Love.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
chiến lược định giá cho người viết
Viết chuyên môn

BÀI HỌC VỀ ĐỊNH GIÁ CHO NGƯỜI VIẾT

by My Duong

Cách định giá cho người viết được lấy chất liệu từ chuyến nghỉ dưỡng tại InterContinental Long Beach Phú Quốc

Là người thích lang thang đó đây và thích nghi khá tốt với nhiều loại hình du lịch, tôi thường ưu tiên những chuyến đi có tính chất khám phá núi rừng, được ở nơi có nhiều cây xanh. Thế nên đây là lần đầu tiên tôi cảm thấy “wow” với một trải nghiệm du lịch nghỉ dưỡng như vậy.

Những ngày nghỉ ở InterContinental Long Beach Phú Quốc không chỉ cho tôi nhiều cảm xúc dạt dào, còn cho tôi cả linh cảm để viết ra bài viết này, về bài của cách định giá dựa trên giá trị dành cho người viết.

CÓ ĐỊNH VỊ RÕ RÀNG – BƯỚC ĐẦU TRONG VIỆC ĐỊNH GIÁ CHO NGƯỜI VIẾT

Nghe đến InterCon gần như ai cũng biết đây là một thương hiệu khách sạn, khu nghỉ dưỡng 5*, có hệ thống trên toàn cầu. Đây là hook giúp tôi nhanh chóng đưa ra quyết định khi lựa chọn nơi nghỉ ngơi cho các Mẹ giữa hàng trăm sự lựa chọn khu nghỉ dưỡng ở Phú Quốc.

Thế thì với tư cách là người viết, bạn cũng cần nhìn thấy định vị bản thân nằm ở đâu? Như tôi đã có chia sẻ trong bài viết về xây dựng Thương hiệu Cá nhân. Bạn nhất định cần suy nghĩ từ phần tầm nhìn. Điều này giúp bạn tìm được người mà mình muốn gây ấn tượng, định vị được hình tượng bạn hướng đến và muốn trở thành trong tương lai, mức thu nhập bạn muốn có.

Đối với bản thân mình, tôi định vị sẽ trở thành Chuyên gia tư vấn hoạt động Marketing thực chiến. Tôi bồi dưỡng và tích luỹ cho bản thân mình cả bằng cấp chuyên môn, bài bản về Marketing nhưng phải song song đảm bảo kinh nghiệm làm việc thực tế trong môi trường Doanh nghiệp lớn nhỏ lẫn tự vận hành hoạt động marketing của cá nhân mình. Dựa trên định vị này sẽ là nền tảng vững chắc trong chiến lược định giá dịch vụ tôi tựa vào trong dài hạn.

Bài học về cách định giá dành cho người viết
Một thương hiệu ngành nhà hàng khách sạn, nghỉ dưỡng cao cấp đã được bảo chứng nhiều năm

ẤN TƯỢNG NGAY TỪ NHỮNG PHÚT ĐẦU

Đáp chuyến bay đến Phú Quốc vào khung giờ sớm đã thấy nhân viên của InterCon đứng chờ sẵn, đón gia đình tôi về khách sạn bằng xe 7 chỗ sạch sẽ. Về khách sạn chưa đến 9h sáng đã được các bạn Lễ tân đón chào và cho check-in nhận phòng. Chưa kể khi kết thúc kì nghỉ, các bạn cũng không hề hối thúc để khách phải check-out trả phòng trước 12h. Điều này khiến tôi thật sự ấn tượng.

Nếu bạn từng đến những khách sạn từ 3* trở lên, chưa nói đến resort sang trọng, hẳn bạn đã hiểu được quy định ngặt nghèo (ít nhất là đối với tôi): nhận phòng lúc 2h chiều, trả vòng lúc 11h trưa, có nơi hỗ trợ chỗ giữ hành lý, có nơi không.

Với một khách sạn lớn như InterCon, họ cho nhận phòng lúc 9h sáng và không thúc ép khách phải trả phòng khi đã đến giờ quy định, bảo gia đình tôi cứ nghỉ ngơi cho đến khi xe đưa ra sân bay. Đối với tôi, đây là điểm cộng lớn.

Chắc bạn sẽ không phản đối khi tôi nói rằng: Đứng ở tư cách cá nhân hay doanh nghiệp (siêu) nhỏ, việc gây ấn tượng từ những phút đầu tiên càng mang ý nghĩa lớn. Giữa một biển những người cung cấp sản phẩm/ dịch vụ tương đồng, tên tuổi chúng ta còn mới mẻ, điều gì từ bạn khiến khách hàng ấn tượng?

Đứng ở vai trò người viết cung cấp dịch vụ tư vấn, giảng dạy, ta có thể làm gì để tạo ấn tượng với khách hàng, học viên của mình?

Cá nhân tôi lựa chọn sẽ thu hút khách hàng tiềm năng bằng những hoạt động tư vấn miễn phí 1:1 trực tiếp để có cơ hội lắng nghe, tìm hiểu cụ thể vấn đề họ đang gặp phải là gì. Sau đó đưa ra lời khuyên mang tính thực tế, có thể hành động ngay, dù họ có quyết định lựa chọn đi tiếp với tôi hay không.

Trong hoạt động kinh doanh, tôi xác định tôi làm là vì giá trị của người khác (khách hàng). Cho nên nhu cầu của họ là gì; Vấn đề của họ là gì thì tôi tập trung giải quyết vấn đề đó.

Hiếu TV, tập Hai mặt của giá trị.

ĐỊNH GIÁ DỰA TRÊN GIÁ TRỊ

Sau khi gây được ấn tượng với Khách hàng, có những cơ hội trao đổi sâu hơn thì đến đoạn báo giá. Hẳn đây là công đoạn khiến nhiều bạn bối rối, nhất là với những người mới. Thế thì, báo một mức giá thế nào để khách hàng không nghe xong bỏ chạy, không cò kè mặc cả hay thậm chí gật đầu cái “rụp” là cả một bầu trời kiến thức và kinh nghiệm. Đây là mục chính trong bài viết về chiến lược định giá dịch vụ dựa trên giá trị, bạn tập trung nhé.

Nếu kinh doanh sản phẩm hữu hình, thông thường sẽ định giá theo phương pháp dựa trên chi phí: bạn tính toán chi phí phục vụ sau đó cộng thêm một tỉ lệ nhất định nào đó vào khoản chi phí này để tính ra giá thành sản phẩm, giúp đảm bảo lợi nhuận thu về.

Thì ở đây bạn đang làm công việc thiên về chất xám, cung cấp dịch vụ, gần như rất khó để bạn có thể tính ra được chi phí chính xác trước khi tính được giá thành. Thế thì lời khuyên trong trường hợp này là chúng ta cần có chiến lược định giá dịch vụ kiểu khác, thậm chí ngược lại cách bên trên.

Chất liệu để tôi ngồi viết bài viết về chiến lược định giá dựa trên giá trị
Một không gian nghỉ ngơi ấm cúng và tiện nghi vừa đủ giúp tôi có nhiều ý tưởng và cảm hứng sáng tạo

Đối với người làm dịch vụ, chúng ta cần tuần tự thực hiện các bước sau:

  • Xác định được nhu cầu thành văn và bất thành văn của khách hàng
  • Tìm hiểu xem khách hàng đề cao việc đáp ứng nhu cầu đó ở mức nào
  • Xác định cách đáp ứng nhu cầu của khách hàng với mức giá mục tiêu (X) dựa trên giá trị (Y) mà khách hàng gắn cho sản phẩm đề xuất
  • Xác định chi phí mục tiêu (C) thấp hơn mức giá mục tiêu (X) để đảm bảo khả năng sinh lợi
  • Điều chỉnh sản phẩm đề xuất để đáp ứng các nhu cầu đó sao cho có doanh thu.

Tôi có thể lấy ví dụ thực tế từ khoá học tôi đang tổ chức để bạn dễ hiểu hơn:

  • Nhu cầu thành văn của học viên: học kiến thức MKT nền tảng nhưng cũng có tính ứng dụng vào công việc, không nặng lý thuyết. Nhu cầu bất thành văn: mong muốn có sự đồng hành, dẫn dắt, mentor/ coach để được góp ý.
  • Mức độ đáp ứng như cầu: Đề cao việc học này để có thể ứng dụng vào công việc hoặc kiếm được việc làm trong ngành MKT
  • Giá: Tôi xác định mức giá thù lao tôi muốn nhận về/ mỗi lớp học/ mỗi học viên là X.000.000 đồng
  • Giá trị: Tôi áp các giá trị cộng thêm: Bài giảng chất lượng được cập nhật liên tục + Y1 đồng hành 1 tháng sau lớp học kết thúc + Y2 các tài liệu độc quyền…để học viên thấy mức giá chi ra đang hời nhiều so với những gì được nhận về.
  • Giá trị cộng thêm: Đối với những giá trị Y cộng thêm, bản thân tôi có thể tái sử dụng cho nhiều khoá học, nhiều học viên nên sẽ giảm thiểu tối đa chi phí mục tiêu nhằm đảm bảo phần lợi nhuận.
  • Nếu tôi muốn nhận được thù lao lớn hơn, tôi sẽ cố gắng thêm giá trị cho người học để họ luôn cảm thấy “đáng đồng tiền bát gạo” khi lựa chọn tôi.
Chiến lược định giá dựa trên giá trị là một phương pháp tối ưu với những dịch vụ như của người viết

TẠO NHỮNG GIÁ TRỊ DƯƠNG (+) CHO KHÁCH HÀNG – Phần quan trọng của chiến lược định giá cho người viết

Thế thì bạn sẽ băn khoăn rằng mình có thể tăng giá đến mức nào là phù hợp? Liệu có một khung giá trần nào hay không?

Trong định giá dựa trên giá trị, có một khái niệm không thể bỏ qua là: điều tiết giá trị.

Điều tiết giá trị nghĩa là các giá trị bạn mang đến (offer) cho khách hàng được bổ sung thêm hay loại bỏ bớt khỏi sản phẩm sẽ tuỳ theo thiện chí chi trả của Khách hàng cho lợi ích và thuộc tính đó mang lại. Nếu một thuộc tính/ đặc điểm nào không mang lại cho khách hàng mục tiêu những lợi ích lớn hơn mức chi phí mà họ bỏ ra, thì thuộc tính/ đặc điểm đó sẽ bị loại bỏ. Nếu ngược lại, chúng sẽ được đưa thêm vào.

Lấy ví dụ từ cách tôi điều tiết giá trị cho khoá học và offer tôi mang đến cho học viên như:

  • Tôi sẽ nghiên cứu business của họ, xem có những thách thức nào trong phạm vi kiến thức của mình có thể giải quyết các vấn đề họ đang gặp phải.
  • Xuyên suốt bài giảng, tôi sẽ không lấy những case study cao xa như Coca Cola, Apple.. mà lấy từ chính doanh nghiệp của học viên. Chính những nội dung thảo luận này sẽ khơi gợi nhiều ý tưởng cho học viên, để họ có thêm giải pháp cho những vấn đề họ đang gặp phải.
  • Trong hầu hết trường hợp họ đều nhận được những gợi ý hữu ích, họ đều gởi lời cảm ơn, trân trọng sự dụng tâm của tôi khi đồng hành cùng họ.

Đó là cách làm của tôi, còn bạn, chắc chắn cũng sẽ có nhiều ý tưởng đột phá hay hơn nữa. Và những điều này chỉ có được khi bạn dành thời gian nghiên cứu kĩ đối tượng khách hàng mục tiêu của mình.

Quay trở lại câu chuyện về chuyến nghỉ dưỡng ở InterCon, quả thật tôi đã nhận được vô cùng nhiều giá trị dương (+) mà bản thân tôi không hề kì vọng khi lựa chọn chi tiền cho nơi này.

Khi sắp xếp cho chuyến nghỉ dưỡng này, tôi chỉ suy nghĩ rằng “mình sẽ dẫn phụ huynh của mình đến một nơi nào đó “xịn xịn” để nghỉ ngơi, để các Mẹ biết đó biết đây.” Sau những trải nghiệm ở đây, không những phụ huynh rất vui mà bản thân tôi có thời gian để:

  • Tái tạo năng lực viết
  • Có thêm chất liệu, nguồn cảm hứng
  • Có thời gian, không gian để suy nghĩ, quay về với chính mình
  • Nhìn rõ được tương lai mình muốn là ai, sống như thế nào, đến nơi ra sao?!
định giá cho người viết
không gian nghỉ dưỡng xanh mát
định giá cho người viết
định giá cho người viết
chiến lược định giá dịch vụ
Khu spa trị liệu đẳng cấp quốc tế

Trong những năm đầu đi làm tôi đã từng ở Sheraton Nha Trang, Hồ Tràm hay Naman retreat… với cơ sở vật chất và không gian thậm chí còn cao cấp hơn nhưng cảm giác không khiến tôi rung động nhiều như thế. Tôi thật sự đánh giá cao những nỗ lực mang đến trải nghiệm “home away from home” như trong lá mail “Tạm biệt hẹn gặp lại” mà đại diện của InterCon gởi cho tôi khi kết thúc chuyến nghỉ dưỡng. Chắc chắn là chuyến đi tiếp theo cùng gia đình, InterCon vẫn luôn là ưu tiên lựa chọn của bản thân tôi.

Be Gentle,

Love.

Nội dung bài viết có tham khảo kiến thức từ sách Định giá dựa trên giá trị của tác giả Tim J.Smith.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
chất liệu cho người viết
Viết kết nốiViết phát triển

Đi tìm chất liệu cho người viết

by My Duong

Viết lách như một hành trình tự soi chiếu bản thân thế nên người ta hay nói “bạn không thể viết hơn mức bạn sống được”. Nghĩa là bạn tiếp nhận và hấp thụ điều gì, tất cả sẽ là nguồn cơn để bạn khơi thông năng lực viết lách. Thế nên hôm nay mình viết về chủ đề “đi tìm chất liệu cho người viết” nhằm chia sẻ đến bạn một số cách mình thường làm.

Đọc những cuốn sách giá trị tạo thêm chất liệu người viết

Giá trị của việc đọc sách vẫn luôn được khẳng định đi khẳng định lại, ở đây mình không bàn nhiều nữa. Chỉ là, với một người viết, làm thế nào để lựa chọn được cuốn sách phù hợp, thậm chí còn làm tăng linh cảm cho bản thân?

  • Dòng sách yêu thích: chọn dòng nào, thích dòng nào gần như phụ thuộc hoàn toàn vào guu đọc sách của bạn, có người thích sách tâm linh, có người thích sách self-help, có người thích nghiền ngẫm triết học. Gì cũng được, không có khuôn mẫu bạn ạ. Và thường thì việc lựa chọn dòng sách nào sẽ đi cùng với sự trưởng thành về mặt tâm thức của mỗi người. Đừng vì thấy người anh/ người chị nào đó đọc sách tiểu sử, hồi ký mà ép bản thân phải làm theo, bạn sẽ không theo nỗi đâu, không theo được thì sẽ bỏ ngang cuốn sách thôi sớm. Đến một thời điểm nhất định, tự nhiên trên kệ sách của bạn sẽ xuất hiện những đầu sách bạn không ngờ được. Như mình thì mình thích đọc sách của bác Nguyên Phong, đối với mình đó là những cuốn sách rọi sáng tâm hồn, giúp mình “ngộ” và tìm được đường đi đúng. Như có bài viết mình nói về cuốn sách gối đầu giường: “Hành trình về phương Đông”.

  • Nhu cầu thực tế từng thời điểm: tuỳ vào tính chất công việc, người viết cho doanh nghiệp hay phục vụ các mục tiêu về kinh doanh cho khách hàng thường có xu hướng đọc sách chuyên ngành – non-fiction; người viết sáng tác thì ưu tiên đọc các tác phẩm văn học nghệ thuật và sách fiction.Ở những thời điểm khác nhau, yêu cầu công việc khác nhau, bạn buộc lòng cần lựa chọn những đầu sách tham khảo phù hợp, hỗ trợ cho việc viết. Hoặc là cung cấp số liệu dẫn chứng, hoặc là củng cố niềm tin vào luận điểm bạn đang có. Một mẹo nhỏ mình thường làm trước khi quyết định mua sách thuộc mục này là đọc thật kĩ phần review, lời tựa, mục lục hay nếu có bản đọc thử online thì nên tận dụng. Đều này sẽ giúp bạn scan nhanh những nội dung mà cuốn sách bao hàm, có đúng với mục đích tìm kiếm và dẫn chứng bạn đang cần hay không, để tránh tốn thời gian và tiền bạc mà không dùng triệt để.

  • Tác giả sách có cùng hệ giá trị, kiểu cùng “vibe”: tại sao phải như vậy? Vì sẽ giúp cho những điều mình đọc được từ sách của họ nhẹ nhàng thẩm thấu, lan toả vào ngóc ngách tâm hồn mình, không gắng gượng để phải nhớ. Thi thoảng mang ra nghiền ngẫm lại phát hiện được thêm ý hay hoặc câu trích dẫn đi vào lòng người. Như cuốn “Tôi nói gì khi nói về chạy bộ” của bác Haruki Murakami mình chỉ mới đọc đầu năm nay, nhưng đã đọc đi đọc lại mấy lần, cũng là nguồn cảm hứng của bài viết Công việc viết lách như đạp xe đạp địa hình hôm 8/8.
sách tạo ra linh cảm cho người viết
Đến một thời điểm nhất định, tự nhiên trên kệ sách của bạn sẽ xuất hiện những đầu sách bạn không ngờ được.

Gặp những người thú vị

Là người hướng nội đặc trưng, mình dễ bị rút cạn sinh lực nếu phải đến nơi có quá nhiều người hoặc phải giao tiếp với nhiều đối tượng. Mình cũng không dành thời gian để chat chít chuyện phím với những mối quan hệ xã giao.

Từ thời sinh viên đi hội thảo các kiểu, thấy các bạn hay tụm lại networking xôm tụ hoặc bu quanh diễn giả xin name card, mình hay tự dằn vặt bản thân vì sao không làm vậy để tìm mối quan hệ tốt, để có thể liên hệ khi cần. Dù dằn vặt xong thì mình cũng không làm được 🙂 Sau này mình mới hiểu “cơ địa” không cho phép mình cố làm thân với nhiều người hay kết thật nhiều bạn.

Ba năm trở lại đây mình càng thấy rõ bản thân chỉ muốn dành thời gian cho những câu chuyện đủ sâu kiểu deep-talk, những buổi nói chuyện mà khi kết thúc sẽ có vài ý tưởng hay ho loé lên hoặc giúp người đối diện giải quyết được vấn đề nào đó. Đối với mình, việc nuôi dưỡng các mối quan hệ cần dụng tâm, mà mình không sẵn lòng và không đủ sức cho tất cả.

Vậy nên, nếu một ai đó hoặc nhóm bạn nào đó mình chủ động hẹn hoặc rủ mình hưởng ứng liền, nghĩa là mình rất “mê” họ và sẵn lòng dành thời gian cho họ. Còn lại thì xin phép trao đổi qua online với khung giờ cố định và giới hạn ạ.

Đến nay, sự lựa chọn này mang đến cho mình nhiều hơn là mất, bằng chứng là có người bạn My thấy như “idea person”, bởi mỗi lần gặp anh là mình lại có chất liệu để viết một chủ đề mới mẻ, có một vài “aha moment” khi nghe một điều gì đó hay ho từ anh.

một sự kiện về denim đáng thưởng thức
một sự kiện về denim đáng thưởng thức
không gian thưởng lãm mới ở Sài Gòn
nghệ thuật triển lãm gợi nên linh cảm cho người viết
nghệ thuật triển lãm gợi nên linh cảm cho người viết
nghệ thuật triển lãm gợi nên linh cảm cho người viết

Ích lợi của việc đi là để điều chỉnh trí tưởng tượng với thực tế, và thay vì ngồi hình dung ra mọi chuyện, cứ đi để xem nó thực sự thế nào. Và có thêm linh cảm để đặt bút viết xuống.

My Dương.

Photo by anh Bánh Bao

Đến những nơi giúp mở mang tầm mắt, tạo thêm chất liệu viết

Dù tự nhận bản thân là “trạch nữ” – những cô gái chỉ luôn thích ở trong nhà, lẩn trốn mọi hoạt động bên ngoài, nhưng mình không hề anti-social. Mình chỉ selectively social, nghĩa là luôn có sự chọn lọc và có lý do rõ ràng cho mỗi quyết định mình đưa ra, mỗi người mình gặp và mỗi nơi mình đến.

Những sự kiện mình chọn đến để trải nghiệm và tìm hiểu cũng không ngoại lệ.

Một năm qua mình may mắn được làm ở Sun Life lúc CEO mới nhận chức và có nhiều ý tưởng mới lạ, đưa triển lãm – văn hóa – nghệ thuật vào phổ cập trong đời sống số đông người trẻ. Mình đã từng cảm thán không ngưng về sự kiện Thơ thông qua bài viết Còn hôm nay, Thơ còn mãi mãi. Thì lần này chủ đề là Social Fabric – Một vải nghìn vóc, phác hoạ lại hành trình phát triển của denim, đặc biệt chú trọng vào dòng chảy của thời trang và văn hoá Vintage Americana.

Không chỉ thế, mình lại được biết một cộng đồng như Hidden-archive mà ở đó các bạn kết nối với những nhà sưu tầm đồ vintage ở trong nước lẫn ở nước ngoài để lựa chọn những món đồ được trưng bày, đấu giá và chia sẻ kiến thức với nhau rất sôi nổi.

Một triển làm với những sắp đặt độc đáo đưa chúng ta đến câu chuyện khác nhau về lịch sử của văn hoá Denim.

Thông qua quá trình tiếp xúc ở sự kiện, tìm kiếm thông tin, dẫn chứng để viết bài cho chính xác… mình lại tự mở ra cho bản thân một chủ đề mới, chưa chạm bao giờ. Mà thú thật thì, nếu không bước chân đến những nơi nhiều tinh thần nghệ thuật này thì mình làm gì có điểm tiếp xúc nào, chắc cả đời cũng không biết đến những thứ hay ho thế này đang tồn tại. Vậy thì thiếu xót biết bao, đáng tiếc biết bao.

Dành thời gian cho chính mình, cách hữu hiệu để tăng chất liệu người viết

Việc người viết dành thời gian cho chính mình luôn là điều cần được chú trọng ưu tiên. Trước khi muốn tạo ra những sản phẩm viết tốt, những nội dung nhiều giá trị cho khách hàng, bản thân các bạn phải có giá trị trước. Giá trị ở đây có thể được hiểu theo nhiều nghĩa. Những phần trên đã nói nhiều về phần “trí”, thì phần này mình tập trung vào phần “hồn”. Là một người viết, một người sáng tạo, điều đáng sợ nhất chắc là bạn để cho tâm hồn mình khô cằn. Một khi không thấy rung cảm với cái đẹp, không đau lòng với cái khổ hẳn bạn cũng không thể đồng cảm với bất cứ điều gì để viết ra những nội dung đủ sức nặng được.

Thế thì vun bồi nội tâm là điều cần được thực hành mỗi ngày, tuỳ vào thói quen, sở thích và điều kiện, bạn có thể:

  • Viết nhật kí hoặc morning pages mỗi sáng, để thanh tẩy những điều chưa vui của hôm trước, để trị liệu cho những tổn thương chỉ muốn mình biết hay để rèn luyện kỉ luật mỗi ngày.
  • Dành thời gian viết cho chính mình, chứ không chỉ mỗi viết để được trả tiền. Có thời gian dài đi làm ở doanh nghiệp, bận tối mặt, về nhà chỉ nằm dài ra là hết ngày. Những thời điểm đó là lúc mình thấy mình thất bại nhất, vì là người viết nhưng không thể viết lấy một chữ. Vậy nên dành thời gian viết cho bản thân cũng là cách mình đang tử tế với chính mình.
  • Tập yoga, thiền, thực hiện Ho’oponopono… hay bất cứ việc tương tự nào, để nhắc nhở chúng ta về lòng biết ơn, có thời gian yên tĩnh tự chiêm nghiệm và để sống trọn vẹn với giây phút hiện tại, và để tâm mình sáng tỏ hơn.
  • Có thể vẽ tranh, chơi đàn… nếu bạn sở hữu những kĩ năng này thì quá tuyệt, đây cũng là những liệu pháp thư giãn, cho bản thân hoà mình vào những điều tốt đẹp.

Chúc cho bạn sớm nhận ra và tìm được cách phù hợp để làm đầy cả phần trí tuệ và tâm hồn, chúc cho nguồn linh cảm viết lách của bạn sẽ dồi dào, sinh sôi không ngừng.

Be Gentle,

Love.

0 comment
0 FacebookTwitterPinterestEmail
vi Vietnamese
zh-CN Chinese (Simplified)en Englishfr Frenchde Germanit Italianvi Vietnamese

Đăng kí email để được tải miễn phí ebook này và nhận nhiều thông tin hữu ích